[محلّ:

كسى كه محرم نيست.[1]]

[محلّ:

محلّ قربانى است؛ چنانكه در قرآن كريم آمده است: وَ لا تَحْلِقُوا رُؤُسَكُمْ حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ ...؛ «سر خود را نتراشيد تا آنگاه كه قربانى به قربانگاه برسد.»[2]]

(1)

مخاضه:

مكانى است در خيبر كه به مسجد پيامبر خدا در خيبر منتهى مى‌شود.

(2)

مختبأ:

ازرقى مى‌گويد: و مسجدى هم در خانه ارقم بن ابى ارقم مخزومى است كه اين خانه در كنار كوه صفاست و به آن «دار الخيزران» مى‌گويند. اين مسجد همان خانه‌اى بوده كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله در آن پنهان شده بود و عمر بن خطاب در آن اسلام آورد. خانه ارقم در سال 1399 ه. ق. ويران شده است.

(3)

مخرئ:

از ماده «خرء» است به معناى مدفوع. ابن اسحاق مى‌نويسد: پيامبر صلّى اللّه عليه و آله به جانب بدر حركت كرد. چون به صفرا، كه قريه‌اى است ميان دو كوه، رسيد، پرسيد: اسم اين دو كوه چيست؟ عرض كردند: به يكى از آنها «مسلح» مى‌گويند و به ديگرى «مخرئ». پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله خوشش نيامد كه از ميان اين دو كوه عبور كند. لذا آن را در سمت چپ خود رها كرد و از دست راست به حركت ادامه داد. امروزه به يكى از دو كوه صفراء «سمنه» مى‌گويند و به ديگرى «ذيران».

(4)

مخمص:

(به فتح اول و سكون دوم و فتح سوم)، بكرى مى‌نويسد: جايى است در ديار بنى كنانه. او شرح حال مردى را نقل مى‌كند كه گوسفندان خود را در مخمص به چرا مى‌برد ... و فرستادگان پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله براى جمع‌آورى زكات پيش او آمدند.

ياقوت اين نام را به كسر ميم ذكر كرده و گفته است: راهى است در كوه عير به طرف مكه ... امّا اينكه آيا منظور او از «عير» عير مكّه است يا عير مدينه، توضيحى نداده است. و در جايى هم نديده‌ام كه كسى محل آن را تعيين كرده باشد.

(5)

مخيض:

در اخبار غزوه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله با بنى لحيان آمده است كه آن حضرت از غراب و سپس از مخيض و بعد، از بتراء گذشت.

______________________________
(1). طريحى، ج 1، ص 562، ماده «حلّ».

(2). طريحى، ج 1، ص 563 ماده «حلّ».

[1] . طريحى، ج 1، ص 562، ماده« حلّ».

[2] . طريحى، ج 1، ص 563 ماده« حلّ».