است كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله در روز عاشورا بيرون رفت و دستور داد به اهالى عروض اعلام كنند كه بقيه روز خود را كامل گردانند.

گمان نمى‌كنم مقصود از اهالى عروض مردم مكه و مدينه باشد؛ زيرا چگونه ممكن است فردى از مردم مدينه در ظرف نيم‌روز اين مطلب را به اطلاع مردم مكه برساند در حالى كه براى رسيدن به مكه مى‌بايست چند روز طى طريق كند. شايد مراد از اهالى عروض ساكنان مزارعى باشد كه در اطراف مدينه بوده‌اند و يك سواره مى‌تواند بعد از اندك ساعاتى خود را به آنها برساند.

[العروض:

از نام‌هاى مكه است.[1]]

(1)

عريش:

(بر وزن فعيل)، در خبر آمده است:

خداوند در شام از فرات تا عريش بركت قرار داده است. ياقوت مى‌گويد: عريش نخستين شهر تابع مصر از سمت شام است و در ساحل درياى مديترانه جاى دارد.

مى‌گويم: عريش نزديك مرزهاى فلسطين است و بيشتر ساكنان آن از قبايل غزه و خان يونس و رفح هستند و رشته پيوند آنان با مردم جنوب فلسطين محكم‌تر از رشته پيوندشان با مصريان مى‌باشد و اصلا از لحاظ طبيعت و گويش، فلسطينى هستند.

(2)

عريش رسول اللّه:

سايبانى است كه در روز جنگ بدر براى پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله ساخته شد و در اخبار اين غزوه، از آن ياد شده است.

(3)

عريض:

(به ضمّ اول و فتح راء و سكون ياء)، به گفته ياقوت، واديى است در مدينه. در اخبار غزوه سويق آمده است كه ابو سفيان از مكه خارج شد تا اينكه به عريض، وادى مدينه، رسيد و يكى از نخلستان‌هاى وادى عريض را به آتش كشيد و سپس با ياران خود به سوى مكه گريختند.

همچنين «عريض» ناحيه‌اى است از مدينه، در حاشيه حرّه واقم (حرّه شرقى) كه امروزه آبادانى و ساختمان‌هاى شهر تا به آنجا نيز رسيده است.

______________________________
(1). مصباح المنير، ص 404، ماده «عرض» شفاء الغرام، ج 1، ص 75

[1] . مصباح المنير، ص 404، ماده« عرض» شفاء الغرام، ج 1، ص 75