4. جايى است نزديك كوفه در عراق.

(1)

عربه:

ياقوت مى‌گويد: عربه در اصل نام عربستان (جزيرة العرب) بوده است.

گاهى اوقات «راء» آن بنا به ضرورت شعرى ساكن مى‌شود. ابو طالب، عموى پيامبر صلّى اللّه عليه و آله، در بيتى گفته است:

مقصود او پيامبر صلّى اللّه عليه و آله است كه مكّه در ساعتى از روز براى آن حضرت حلال شد و پس از آن، تا روز قيامت به منطقه حرام تبديل گرديد.

همچنين «عربه» جايى است در سرزمين فلسطين كه ابو امامه باهلى، فرمانده سپاه اعزامى يزيد بن ابو سفيان، در آنجا با روميان نبردى جانانه كرد. اين عربه شايد همان جايى باشد كه به «وادى العربه» معروف است و آن واديى است كه از غور تا خليج عقبه امتداد دارد.

شايد هم روستاى «عرّابه»، يكى از روستاهاى نابلس باشد.

(2)

عربيّه:

«قرى عربيه»؛ (قريه‌هاى عربى) عبارتى است كه به صورت تركيب اضافى- اضافه قرى به عربيه- در سيره و احاديث وارد شده است. در تاريخ بخارى آمده است كه: «لا يسكن قرى عربيّة دينان». اين تركيب به صورت «قرى عربية»- با تنوين و بدون اضافه نيز خوانده شده است. نمى‌دانم مقصود از «قرى عربيه» كجاست؛ زيرا بكرى در اين باره توضيحى نداده است.

(3)

عرج:

(به فتح اول و سكون دوم)، در عربستان (بلاد العرب) جاهاى متعددى به اين نام وجود دارد كه مشهورترين آنها دو جا است؛ يكى دهكده‌اى است در نواحى طائف كه عربى شاعر منسوب بدانجا است. مقصود ما از «عرج» در اين فرهنگ، اين دهكده نيست. محل دوم، در راه ميان مدينه و مكه واقع است.

همين «عرج» است كه در سيره و حديث از آن ياد شد و وادى‌اى است از وادى‌هاى حجاز كه از رشته كوه‌هاى نزديك شرف الأثايه سرچشمه مى‌گيرد.

راه قديمى حاجيان از رأس اين وادى عبور مى‌كند و يكى از مساجد پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله در آن قرار دارد. اين وادى در 113 كيلومترى جنوب مدينه واقع است.