كتاب‌هاى سيره و در احاديث نبوى، از شام فراوان ياد شده است؛ از جمله، از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله نقل شده كه فرمود: شام از سرزمين‌هاى برگزيده خدا است و بندگان برگزيده او در آنجا فراهم مى‌آيند.[1] نخستين بار كه مسلمانان قدم به خاك شام گذاشتند، در غزوه مؤته بود.

- مؤته.

(1)

شامه:

در لغت به معناى لكه رنگ كوچكى است كه مخالف رنگ‌هاى پيرامونش باشد، خال سياه در بدن. و نيز (شامه) كوهى است نزديك مكه كه در مجاورت آن، كوه ديگرى است كه به آن «طفيل» مى‌گويند. بلادى در «معالم الحجاز» مى‌نويسد: شامه كوهى است در جنوب شرقى جدّه و مشرف بر ساحل. در مجاورت آن حرّه يا سنگلاخى است به نام طفيل كه همواره در كنار شامه از آن ياد مى‌شود؛ مثلا مى‌گويند: ميان شامه و طفيل و دريا چيزى جز يك دشت ساحلى نيست.

(2)

شباعه:

(به ضمّ اول)، از نام‌هاى زمزم در زمان جاهليت بوده و علت نام‌گذارى آن به شباعه، آن است كه اين چاه، تشنه را سيراب و گرسنه را سير مى‌كند.

[و همچنين «شباعه» از نام‌هاى زمزم است.[2]]

(3)

شبعان:

اطم يا دژى در «ثمغ» و از صدقات عمر در نواحى خيبر بوده است.

- «ثمغ».

(4)

شبكه:

واحد «شبك» است. در شرح حال «قتادة بن اعور» آمده است كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله براى او نامه‌اى در «شبكه» نوشت. «شبكه» جايى است در دهناء و نيز جايى است در كنار كوه «أجأ» در منطقه شهر حايل عربستان سعودى كه به «شبكه يا طب» معروف مى‌باشد و داراى درختان خرما و طلح بوده است. در ديار عرب، جاهاى متعددى به اين نام وجود دارد. موقعيت «شبكه»، در نامه پيامبر خدا به قتاده، براى من مشخص نشد.

(5)

شبكه شدخ:

نگاه كنيد به «شدخ».

______________________________
(1). معمولا اين قبيل احاديث درباره شام، در زمان معاويه ساخته شده و پايه و اساسى ندارد.

(2). ازرقى، ج 2، ص 52

[1] . معمولا اين قبيل احاديث درباره شام، در زمان معاويه ساخته شده و پايه و اساسى ندارد.

[2] . ازرقى، ج 2، ص 52