آن به جمع، يا آن است كه مردم در آنجا اجتماع مى‌كنند و يا براى آن كه آدم و حوا هنگام هبوط از بهشت در آنجا به هم رسيدند.]

(1)

جمعه:

- «مساجد».

(2)

جمل:

در لغت به معناى شتر نر است. «بئر جمل» چاهى است در مدينه. و «لحى جمل» جايى است ميان مكه و مدينه كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله، در حجّة الوداع، در آن حجامت كرد.

- «لحى جمل».

(3)

جموم:

(به فتح جيم و ضمّ ميم)، سرزمينى بوده از بنى سليم كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله زيد بن حارثه را براى جنگ با بنى سليم راهى آنجا كرد و زيد رهسپار شد تا اينكه به جموم در ناحيه بطن نخل رسيد ... بطن نخل همان جايى است كه امروزه به آن «حناكيه» مى‌گويند و در كيلومتر صد جاده مدينه به قصيم قرار دارد. اين جموم غير از «جموم» ى است كه در راه مكه به مدينه واقع شده و بيست و دو كيلومتر با مكه فاصله دارد.

(4)

جمّه:

(به فتح جيم و تشديد ميم)، سمهودى گويد: جمّه چشمه‌اى است در يكى از وادى‌هاى خيبر كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله آن را «قسمة الملائكه» ناميد و دو سوم آب آن در يك جوى مى‌رود و يك سومش در جوى ديگر.

(5)

جميش:

(به فتح جيم و كسر ميم): در حديث آمده است: اگر (حتى) در خبت الجميش هم ميشى را ديدى كه با خود كاردى و آتش‌زنه‌اى حمل مى‌كند، نبايد متعرض آن شوى.

خبت در لغت به معناى سرزمين پهناور و هموار (بيابان، صحرا) است. و جميش به معناى نوره سترنده است.

«مكان جميش» يعنى جاى بى‌گياه. به خبت، جميش گفته‌اند چون گياهى در آن نمى‌رويد، گويى گياهان و روييدنى‌هايش سترده شده است.

«جمش» در اينجا: صحرايى است ميان مكه و جار (ينبع).

[خبت الجميش، صحراى پهناور بى‌آب و علفى است. بديهى است كه در چنين بيابانى، انسان نياز شديد به غذا و آب پيدا مى‌كند. پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود.

حتى اگر در چنين بيابانى، با وضعيت‌