در سال 1039 هجرى قمرى از آنها گرفته شده و از اين‌رو به اين كوه «مقلع الكعبه» نيز گفته مى‌شود.[1]]

(1)

جبله:

(به فتح اول و دوم و سوم):

تپه‌اى است سرخ رنگ و طولانى، كه چنانچه از دوادمى به سمت شهر عفيف بروى، تپه در شمال اين شهر واقع مى‌شود. يكى از جنگ‌هاى عرب، كه گفته‌اند در سال تولد رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله به وقوع پيوسته، در محل همين تپه رخ داده است.

(2)

جثجاثه:

(به فتح جيم و سكون ثاء)، روايت شده كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله در مسجدى ميان جثجاثه و بئر شدّاد نماز گزارد ... جثجاثه نزديك نقيع است كه در شانزده ميلى مدينه قرار دارد.- «نقيع».

(3)

جحفه:

(به ضم اول و سكون دوم)، جايى است ميان مكه و مدينه، واقع در بيست و دو كيلومترى جنوب شرقى رابغ و ميقات مردم مصر و شام است، در صورتى كه از مدينه عبور نكنند. نام قبلى آن «مهيعه» بود، اما چون در يكى از سال‌ها سيلى جارى شد و تمام اين محل ويران كرد و اهالى آن را با خود برد[2] به نام «جحفه» خوانده شد. جحفه در راه هجرت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله بوده و در حديث از آن نام برده شده است.

(4)

جداجد:

(به فتح جيم)، جمع «جدجد» است به معناى زمين هموار سخت. در حديث هجرت آمده است كه بلد راه آن دو را از وسط (وادى) ذا كشد برد و سپس از جداجد گذراند.

[جدال:

به معناى مجادله است و در ذيل آيه شريفه: وَ لا جِدالَ فِي الْحَجِّ ...[3] در حديثى چنين آمده است: «الجدال فى الحديث، هو قول الرّجل: لا و اللّه و بلى و اللّه» جدال در حج عبارت است از سخن (سوگند) نه به خدا، براى انكار چيزى و آرى به خدا، براى اثبات چيزى.

بعضى از افاضل مطلق سوگند را جدال دانسته‌اند.[4]]

______________________________
(1). بلادى، ج 7، ص 220 و 221، به نقل پاورقى از ازرقى، ج 1، ص 223

(2). اجتحفه؛ او را از بيخ و بن بركند و كشت.

اجتحف السيل الوادى: سيل رسوب و لاى وادى را بركند و با خود برد.

(3). بقره: 197

(4). طريحى، ج 1، ص 352، ماده «جدل».

[1] . بلادى، ج 7، ص 220 و 221، به نقل پاورقى از ازرقى، ج 1، ص 223

[2] . اجتحفه؛ او را از بيخ و بن بركند و كشت.

اجتحف السيل الوادى: سيل رسوب و لاى وادى را بركند و با خود برد.

[3] . بقره: 197

[4] . طريحى، ج 1، ص 352، ماده« جدل».