10. دو آيه از سوره بيّنه‌

به ابىّ بن كعب نسبت داده شده كه دو آيه از سوره بيّنه از مصحف حذف شده است، احمد بن حنبل به اسناد متصل تا زرّ بن حبيش و او از ابىّ بن كعب، روايت كرد كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله به من فرمود: «خداى متعال به من فرمان داده است قرائت قرآن را به تو بياموزم؛ آن‌گاه چنين قرائت نمود: «لم يكن الّذين كفروا من أهل الكتاب و المشركين منفكّين حتّى تأتيهم البيّنة رسول من اللّه يتلوا صحفا مطهّرة. فيها كتب قيّمة و ما تفرّق الّذين أوتوا الكتاب إلّا من بعد ما جاءتهم البيّنة. إنّ الدّين عند اللّه الحنيفيّة غير المشركة و لا اليهوديّة و لا النصرانيّة. و من يفعل خيرا فلن يكفره و ما أمروا إلّا ليعبدوا اللّه ...».[1]

شعبه- راوى حديث- مى‌گويد: آن‌گاه آيات پسين آن را خواند؛ سپس افزود: «لو أنّ لابن آدم واديين من مال لسأل واديا ثالثا. و لا يملأ جوف ابن آدم إلّا التراب؛ اگر آدمى دو بيابان از منال دنيا داشت وادى سومى را آرزو مى‌كرد، و شكم آدمى را جز خاك پر نخواهد ساخت» و مى‌گويد: آن‌گاه سوره را تا آخر تمام نمود.[2]

او به اسناد ديگر چنين مى‌آورد: پيامبر صلّى اللّه عليه و آله فرمود: «خداى تبارك و تعالى مرا امر فرمود تا قرآن را بر تو قرائت نمايم». سپس مى‌گويد: پس چنين قرائت نمود: «لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ» و گويد: در ادامه همين آيات چنين قرائت نمود: «و لو أنّ ابن آدم سأل واديا من مال فأعطيه لسأل ثانيا فأعطيه لسأل ثالثا. و لا يملأ جوف ابن آدم إلّا التراب. و يتوب اللّه على من تاب. و إنّ ذلك الدين القيّم عند اللّه الحنيفيّة غير المشركة و لا اليهوديّة و لا النصرانيّة. و من يفعل خيرا فلن يكفره».[3]

در حالى‌كه به‌طور قطع اين حديث به دروغ به ابىّ نسبت داده شده است؛ زيرا اگر خود او چنين مى‌پنداشت مى‌بايست در مصحف او اين اضافات به چشم مى‌خورد. ابىّ بن كعب- چنان‌كه در جلد اول التمهيد بيان كرديم- جزو گروه جمع‌كننده قرآن و املاءكننده آن بوده است. عين همين روايت به طرق ديگر به ابو موسى اشعرى نسبت داده شده است و شايد براى آن‌كه از سنگينى اين دروغ‌

[1] . بيّنه 98: 5- 1.

[2] . مسند احمد، ج 5، ص 132. بخش دوم، يعنى از: و لو ابن آدم ... زيادى مورد ادعاست و جزو قرآن نيست.

[3] . همان، ص 131.