ميلادى متداول نيز چهار سال از ميلاد مسيح عليه السّلام ديرتر است؛ مسيح در سال 749 از تاريخ تأسيس روم زاده شد، اما تاريخ ميلادى از سال 753 آغاز مى‌گردد.[1]

انجيل منسوب به مرقس- شاگرد پطرس و همراه او در مسافرت‌هايش- نيز در سال 61 ميلادى و در نظر بعضى حتى پس از آن نوشته شده است. بر انجيل مرقس، آثار تعليم استادش پطرس هويداست؛ با اينحال زمان انتشار آن، تا حدود سال هفتاد ميلادى يعنى پس از وفات پطرس و پولس به تأخير افتاد.[2]

لوقا- شاگرد پولس و از ملازمان او- دو رساله نوشت؛ يكى درباره زندگانى عيسى عليه السّلام كه معروف به انجيل لوقاست و ديگرى درباره اخبار حواريون كه به اعمال رسل معروف است. بيشتر به نظر مى‌رسد كه او اين دو كتاب را در سال 63 يا پس از آن نگاشته است.[3]

يوحنا كه چهارمين انجيل به او منسوب است، ممكن است همان حوارى معروف يا شخص ديگرى مشهور به يوحناى شيخ بوده باشد. زمان نگارش انجيل يوحنا اواخر قرن اول ميلادى بوده است. گفته‌اند كه يوحنا انجيل خود را در سال 96 بر حسب تقاضاى اسقف‌هاى آسياى صغير- كه براى پاسخگويى به نيازهايشان در ارشاد دينى مردم به تعاليم مسيح عليه السّلام دسترسى نداشتند- نگاشته است، اين مطلب را جرجس فتوحى مدعى شده است.[4]

سرانجام انجيلى كه بر مسيح نازل شد

اناجيل چهارگانه معروف، بى‌ترديد براى ثبت تاريخ حيات عيسى مسيح عليه السّلام و سيره اخلاقى ايشان تا هنگام عروج، نوشته شد و هيچ‌يك از گردآورندگان آن مدعى نيستند كه انجيل او همان كتابى است كه خداوند بر عيسى عليه السّلام نازل كرده است. آغاز انجيل متّى چنين است: كتاب ميلاد يسوع مسيح؛ انجيل مرقس با قطعه‌اى كه به‌

[1] . الميزان فى تفسير القرآن، ج 3، ص 342 و 345. قاموس كتاب مقدس، ص 782 و 806. الرحلة المدرسيه، ج 1، ص 124. انيس الاعلام، ج 2، ص 5 و 67.

[2] . قاموس كتاب مقدس، ص 792.

[3] . همان، ص 772.

[4] . همان، ص 966. نيز ر. ك: نجّار، قصص الانبياء، ص 401.