بايد بر آن جوانمرد سپيد چهره‌[1] بزرگوار بگريم‌[2]، بدانگاه كه بانگ برداشته بود و پيمان‌شكنى و پرهيزى از نبرد نداشت.

بر مالك بايد بگريم كه چون ميهمانان، در زمستان خشكسال، بر او وارد مى‌شدند گراميشان مى‌داشت.

و در حالى كه در تمام آباديشان جز ناقه‌اى بهاره‌زاى كه ده ماهه كره بهاره‌اش را به زير خود راه مى‌برد[3] يافت نمى‌شد.

او همان يك ناقه را كه چرا مى‌كرد به شمشير بيفكند[4] و استخوانهاى ساقش را چابك و سبك به شمشير بر شكست.

و بهترين بخش آن را، حتى براى خفتگان قبيله‌[5] نيز بياورد، به اندازه‌اى كه غايبان‌[6] و واماندگان را نيز كفايت كرد.

اى شهسوار بيباك كه به روز نبردت شناختند، اى سرشار از عزم استوار كه كم كوشى و فرومايگى نمى‌شناختى، اى آن كه به خونخواهى، به ميانه دشمنان در آمدى‌[7] و آنگاه كه در صدد انتقامگيرى بر آمدى مردانه در ايستادى، مرا گفتند: برادرت پيشاپيش بر از پا در آمدن خويش نوحه سرا آورده است، بارى دلم از صبحگاه جدايى به هراس افتاد و از هم بشكافت.

(اما) دل پس از طپش و پرواز بيتابانه خود لختى بياسايد، و جان چون دردى گران در رسد و پايدار ماند، ناچار بدان خو گيرد.

[1] متن از روى شنهج( 1: 491)« ... سنّته ...» و در اصل‌[ ... شبيه ...].

[2] متن« ابكى» و در شنهج‌[ بكى‌] كلمه« أبكى» در اين بيت و بيت بعدى به تعبير وجه امرى آمده است( يعنى لأبكى).

[3] متن از روى شنهج« تزجّى تحتها ربعا» و در اصل به تحريف‌[ ... يرجى ...].

[4] متن« اهوى لها السيف ترّا» و در شنهج‌[ ... السّيف صلتا ...].

[5] متن« رقد الحىّ» و در شنهج‌[ رفد الناس صله و بخشش به مردم‌].

[6] در اصل‌[ من غار هر كس كه هجوم آورد] و در متن به قياس تصحيح شد:« من غاب»، و در شنهج‌[ اشبعت منهم من نام و خفتگان هم سير شدند]. به گمان مصحح متن اين روايت جعل شده است.( نظير اين روايت از حاتم طائى نيز شهرت دارد كه اسب مشهور و تيزگام خود را به ضرورت براى پذيرايى از فرستاده امپراتور روم كه براى امتحان سخاوت حاتم به درخواست گرفتن همان اسب آمده بود، ذبح كرد. بعيد نيست اقدام مشابه از مالك بن نهشل كه به كرم مشهور بوده نيز ديده شده باشد.- م.)

[7] متن از روى شنهج« و مدرك التّبل فى الاعداء» و در اصل‌[ و مدرك النّيل‌] و در نسخه‌اى‌[ ... نبيل‌] آمده است.