نماز كرد، پيش از او هيچ كس از جنس ذكور نماز نكرده بود، و تا آنگاه كه بزرگسال شد هرگز عملى كودكانه و كوتاهى و لغزشى از او سر نزد. نيك آگاه به دين خدا و دانا به حدود الهى، صاحب انديشه‌اى بنيادى و صبرى زيبا و پاكدامنى ديرينه. پس نسبت به خدا پرهيزگار باشيد و به دقّت و جدّيّت بكوشيد، و بدانيد كه شما بر حقّيد و آن گروه كه همراه معاويه مى‌جنگند بر باطلند. شما اينك با نزديك به يكصد تن از بدريان همراهيد و جز ايشان نيز ديگر كسانى (كه پيرامون شمايند) از اصحاب محمد صلّى اللّه عليه هستند، بيشتر پرچمهايى كه با شماست همان پرچمهايى است كه با پيامبر خدا صلّى اللّه عليه بوده است و پرچمهايى كه با معاويه است همانهاست كه در دست مشركان و بر ضدّ پيامبر خدا بوده است. پس در (لزوم) پيكار با آن گروه كسى جز مرده دل ترديد نمى‌كند. همانا، شما يكى از اين دو بهره نيك را نصيب مى‌بريد: يا پيروزى و يا شهادت. خداوند ما و شما را چنان كه فرمانبرداران و پرهيزگاران خود را پاك و محفوظ مى‌دارد از خطا باز دارد و به دل ما و شما طاعت و پرهيزگارى خود را الهام فرمايد. من براى خود و شما از خداوند آمرزش مى‌طلبم.

[1]

[خطبه ذى الكلاع در قناصرين‌]

نصر: عمرو بن شمر، از جابر، از شعبى، از صعصعة بن صوحان عبدى، گفت: شنيدم زامل بن عمرو جذامىّ مى‌گويد:

معاويه از ذى الكلاع- كه بيباكترين ياران وى بود- خواست كه بر مردم خطبه‌اى بخواند و ايشان را به پيكار با على و عراقيانى كه با او بودند برانگيزد، پس وى اسب خود را آماده كرد (و بر آن نشست) و گفت:

سپاس خداى را، سپاسى بسيار، فزاينده زيبا، درخشنده آشكار، به هر صبح و شام. او را سپاس گويم و از او مدد جويم، به او ايمان دارم و هم بر او توكّل‌

[1] متن از روى شنهج« استغفر اللّه» و در اصل‌[ استغفروا آمرزش جوئيد].