آغاز كردند و هر يك نسب خويش را بالا مى‌برد تا نوبت به سلمان رسيد. عمر بن خطّاب به او گفت: بگو تو كيستى و پدرت كيست و اصل و نسبت چيست؟ سلمان گفت: من سلمان، فرزند بنده خدايم كه گمراه بودم و خداى عزّ و جل در پرتو وجود محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم هدايتم نمود، و بينوا بودم و خداوند به كمك محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم مرا توانگر ساخت. برده‌اى بودم كه خداوند به بركت محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم آزادم كرد. اين بود نسب و حسب من.

امام باقر عليه السّلام مى‌فرمايد: رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم در حالى كه سلمان هنوز مشغول گفتگو با آنها بود به نزدشان آمد. سلمان به حضرت صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم عرض كرد: يا رسول اللَّه! من از دست اينان چه كشيدم! با آنها همنشين شدم و هر يك نژاد خود را بيان مى‌كرد و نژاد خود را بالا مى‌برد تا نوبت به من رسيد و عمر بن خطّاب به من گفت: تو كيستى و اصل و نسبت كدام است؟ پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم فرمود: تو در پاسخ چه گفتى؟ سليمان عرض كرد: گفتم: من سلمان پسر بنده خدايم كه گمراه بودم و خداى عزّ و جل در پرتو وجود محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم هدايتم نمود، و بينوا بودم و خداوند به كمك محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم مرا توانگر ساخت. برده‌اى بودم كه خداوند به بركت محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم آزادم كرد، و اين بود حسب و نسب من. پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم فرمود: اى قريشيان! حسب مرد، دين اوست و جوانمردى او اخلاق اوست و ريشه‌اش خرد اوست و خداوند مى‌فرمايد: .. إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى‌ وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ‌ ...[1]. سپس پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم به سلمان فرمود: هيچ يك از اينها جز به تقوا بر تو برترى ندارند، و اگر تقواى تو بيش از آنها باشد تو از آنها برترى.

سخنرانى امير المؤمنين عليه السّلام بعد از رسيدن به خلافت‌

[204] محمّد بن مسلم به نقل از امام صادق عليه السّلام نقل مى‌كند كه فرمود: هنگامى كه على عليه السّلام به خلافت رسيد بر منبر رفت و خداى را سپاس گزارد و ستود و سپس فرمود:

بخدا سوگند كه من درهمى از بيت المال و غنيمت شما كم نكنم تا درخت خرمايى در يثرب‌

[1]« ما شما را از يك مرد و زن آفريديم و ملّتها و قبيله‌ها گردانديمتان تا يك ديگر را بشناسيد. همانا گرامى‌ترين شما نزد خدا پرهيزگارترين شماست»( سوره حجرات/ آيه 13).