دينى و اراده‌ى مردمى بزرگترين شاخصه‌ى آن است. نظام اسلامى در مكتب امام خمينى نظام عدل و ايمان و عقل و آزادگى و مردمگرايى است، و استقلال ملى و رد نظام سلطه‌ى بين‌المللى.[1] در كنار نظامهاى استبدادى و ديكتاتورى، نظامهايى هستند كه ولو ظاهرشان مردم‌سالارانه و دموكراسى است؛ اما باطنشان متكى به ثروت و به پول و به منافع طبقات خاص است. اين نظامها نيز مقابل مردم قرار دارند؛ چه اقرار كنند، چه اقرار نكنند؛ ليكن در نظام اسلامى حكومت عامل مردم است؛ دست مردم است؛ نماينده و خادم و كارگزار مردم است؛ صاحب حق، مردم‌اند.[2]

2- 1. حكومت زورمدارى (استبدادى)

بشر در طول تاريخ، بيشترين خطا و گنهكارى و بى‌تقوايى خود را در عرصه‌ى حكومتدارى نشان داده‌است. گناهانى كه از سوى حاكمان و زمامداران و مسلطان بر سرنوشت مردم سرزده‌است، با گناهان بسيار بزرگ افراد معمولى و عادى قابل مقايسه نيست. در اين عرصه، بشر كمتر از خرد و اخلاق و حكمت بهره برده‌است. در اين عرصه، منطق خيلى كمتر از عرصه‌هاى ديگر زندگى بشرى حاكم بوده است. كسانى كه خسارت اين بى‌خردى و بى‌منطقى و فساد و گناه‌آلودگى را پرداخته‌اند، آحاد افراد بشر- گاهى مردم يك جامعه و گاهى مردم جوامع متعدد- بودند. اين حكومتها در آغاز به شكل استبداد فردى بودند؛ بعد با تحول جوامع بشرى، به صورت استبداد جمعى و سازمان‌يافته درآمدند.[3] ... در اين كشور، ولايتْ ولايتِ امريكا و صهيونيست‌ها و اعداءالله بود و نظام اجتماعى، تحت تأثير افكار و فرهنگ و رفتار و خواست و اراده و

[1] - پيام رهبر معظم انقلاب به ملت ايران به مناسبت بيستمين سالگرد انقلاب اسلامى 21/ 11/ 1377

[2] - بيانات رهبر معظم انقلاب در ديدار مسؤولان قوه قضائيه و خانواده شهداى هفتم تير 7/ 4/ 1383

[3] - بيانات رهبر معظم انقلاب در ديدار مسؤولان و كارگزاران نظام جمهورى اسلامى 27/ 12/ 1380