الْمَنَّ عَلَى رَعِيَّتِكَ بِإِحْسَانِكَ
أَوِ التَّزَيُّدَ فِيمَا كَانَ مِنْ فِعْلِكَ أَوْ أَنْ تَعِدَهُمْ فَتُتْبِعَ
مَوْعِدَكَ بِخُلْفِكَ فَإِنَّ الْمَنَّ يُبْطِلُ الْإِحْسَانَ وَ التَّزَيُّدَ
يَذْهَبُ بِنُورِ الْحَقِّ وَ الْخُلْفَ يُوجِبُ الْمَقْتَ عِنْدَ اللَّهِ وَ
النَّاس».[1]
مىفرمايد: نه سر مردم منت بگذاريد كه ما اين كارها را براى شما كرديم يا
مىخواهيم بكنيم؛ نه آنچه را كه براى مردم انجام داديد، دربارهاش مبالغه كنيد؛-
مثلا كار كوچكى انجام داديد، آن را بزرگ كنيد- و نه اينكه وعده بدهيد و عمل
نكنيد. بعد فرمود: اگر منت بگذاريد، احسانتان باطل خواهد شد. مبالغه، نور حق را
خواهد برد؛ يعنى همان مقدار راستى هم كه وجود دارد، آن را در چشم مردم بىفروغ
خواهد كرد. اگر خلف وعده كنيد، «يُوجِبُ الْمَقْتَ عِنْدَ
اللَّهِ وَ النَّاس»؛[2]
در نظر مردم و در نظر خدا اين مقت و گناه است.
«قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: كَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا ما لا
تَفْعَلُون[3]».[4] هرچند اينها كلام اميرالمؤمنين
(عليه الصلاه والسلام) خطاب به مالك اشتر است، اما خطاب به ما هم هست.[5] نظام اسلامى، نظامى است كه
مسؤولان، خدمتگزار مردم و براى مردمند؛ هر نوع جدايى بين مسؤولان و مردم محكوم
است.[6] نقطهى
محورى همين مسؤوليت هم رعايت حدود و حقوق مردم، رعايت عدالت در ميان مردم، رعايت
انصاف در قضاياى مردم و تلاش براى تأمين امور مردم است. براى حاكم اسلامى، حوائج و
نيازهاى مردم اصل است. چند روز قبل از اين، بنده در صحبتى به مسؤولان كشور همين را
گفتم. يك
[1] - مبادا هرگز با خدمتهايى كه انجام دادى بر مردم
منّت گذارى، يا آنچه را انجام دادهاى بزرگ بشمارى، يا مردم را وعدهاى داده، سپس
خلف وعده نمايى! منّت نهادن، پاداش نيكوكارى را از بين مىبرد، و كارى را بزرگ
شمردن، نور حق را خاموش گرداند، و خلاف وعده عمل كردن، خشم خدا و مردم را بر
مىانگيزاند.( نهج البلاغه، نامه 53)