فصل دوم: تعريف ولايت‌

ولايت يعنى پيوند؛ يعنى همين شكل زنجيره‌اى پيدا كردن انسانها با يكديگر؛ اين معناى ولايت است. ولايت ائمه‌ى اطهار هم كه شنيديد و گفته مى‌شود، اين يعنى همان پيوند ميان ما و امام ما؛ از لحاظ فطرى، از لحاظ روحى و از لحاظ عملى. اگر اين سه حالت پيوند ميان ما و ائمه و پيغمبر و خدا پيدا بشود، اين همان ولايت است. گاهى گفته مى‌شود ولايه‌اللّه يا ولايت الهى، گاهى گفته مى‌شود ولايت ائمه‌ى اطهار، اينها همه‌اش يكى است؛ يعنى ولايت خدا و ولايت ائمه دو تا نيست. ولايت ائمه با ولايت پيغمبر دو چيز نيست؛ همه‌اش يك چيز است. اين ولايت يعنى همان پيوند؛ يعنى ارتباط؛ اتصال دو چيز به‌طورى‌كه به آسانى آن دو چيز را نتوان از هم جدا كرد. من به عنوان يك آدمى كه در زمينه‌ى مسائل اسلامى فكر مى‌كند، وقتى‌كه اين ارتباط را مى‌خواهم درست در فرهنگ اسلامى بفهمم، اين‌جور استنباط مى‌كنم كه اين ارتباط و اين اتصال، اتصال فكرى روحى و عملى است؛ در اين سه شاخه ارتباط، اگر بين ما و ائمه، بين ما و خدا، بين ما و پيامبر ارتباط برقرار شد، ولايت برقرار است.[1] شما مرده‌اى را در نظر بگيريد كه بى‌جان افتاده است او مغز دارد ولى كار نمى‌كند؛ چشم دارد ولى نمى‌بيند؛ دهان دارد ولى غذا را بلع نمى‌كند؛ معده و كبد و جهاز هاضمه دارد، اما غذا را جذب و هضم نمى‌كند؛ رگ دارد كه در

[1] - بيانات رهبر معظم انقلاب در ديدار با جامعه اسلامى هيئت علمى دانشگاه ملى ايران 7/ 2/ 1361