اسم الکتاب : نظام سياسى اسلام المؤلف : نصرتى، على اصغر الجزء : 1 صفحة : 62
اگر بتوان با مسامحه برخى مزاياى
آريستوكراسى را در مورد اليگارشى، قابل سرايت دانست؛ اما علاوه بر عيبهاى
آريستوكراسى، بايد جنبههاى تنفرآميز فساد و منفعتطلبى گروهى را به آن اضافه
نمود.
امروزه اليگارشى در اشكال مختلف قابل مشاهده است؛ چه اليگارشى سياسى
كه در آن معدودى از سران احزاب و صاحبان قدرت حاكميت سياسى را در انحصار خود دارند
و چه اليگارشى مالى كه نتيجهى آن نيز سيادت اقتصادى و سياسى معدودى از
سرمايهداران بزرگ مالى و صاحبان انحصارات صنعتى و بانكى است. كه در هر صورت
تودهى متمركزى از قدرت دولتى را در دست قشر اندك و سطح بالاى طبقه حاكمه، قرار
مىدهد.
3. حكومت نخبگان () در كتاب «فرهنگ علوم اجتماعى» آورده است: «نخبه
در كلىترين مفهوم به: گروهى از اشخاص كه در هرجامعهاى موقعيتهاى برترى را در
اختيار دارند دلالت مىكند. به بيان جزيىتر، به گروهى از اشخاص كه در گرايشى خاص
داراى برترى هستند اطلاق مىشود.
اين اصطلاح ريشه در زبان فرانسه دارد و به معناى «بخش برگزيده يا گل
سرسبد و كالاهايى است كه به قصد فروش به بازار عرضه مىشود. در قرون اخير، اين
اصطلاح در جامعهشناسى و علوم سياسى نيز راه يافته و در مفهوم سرآمدى و برترى
اشخاص و گروهها در صحنهى سياسى و اجتماعى به كار رفته است.
با توجه به اينكه نخبگان بيشترين دسترسى را به امكانات و بيشترين
كنترل را بر آنها دارند و اعم از آنكه در صحنههاى فرهنگى، سياسى و اقتصادى به
امتيازات برتر دست يافته باشند، با پيوندهايى كه در درون گروه حرفهاى خود ايجاد
مىكنند، تلاش مىكنند تا نظام سياسى را تحت تأثير قرار داده و با منافع خويش
هماهنگ سازند».[1] بسيارى از
حكومتهاى امروزى، به ويژه در غرب، با تسلط نخبگانى؛ خواه سياسى و حزبى و خواه
اقتصادى و يا علمى و فنى، بر شريانهاى قدرت، پديده آمده و اداره مىشود.
اگر به طور طبيعى بتوان در رأس قرار گرفتن عدهاى نخبه و سرآمد در فن
اداره نظام