اسم الکتاب : مجموعه مقالات چهارمين همايش بينالمللى دكترين مهدويت با رويكرد حقوقى، سياسي المؤلف : مؤسسه آينده روشن الجزء : 1 صفحة : 59
را نكشيد، مجروحى را از پا در نياوريد،
پردهاى را ندريد، زنى را نترسانيد و كشتهاى را مثله نكنيد؛ 68
چرا كه اهل جمل فاقد سازماندهى بودند، ليكن در جنگ صفين به دليل برخوردارى سپاه
صفين از سازماندهى و تشكيلات، دستور دادند اسيران و مجروحان و فراريان كشته شوند.
از امام باقر عليه السّلام در اينباره روايت شده است:
... چون اهل بغى شكست خوردند و داراى گروهى بودند كه به سوى آن باز
مىگشتند، تعقيب شدند و مجروحانشان را كشتند و فراريانشان را به اندازه ممكن تعقيب
نمودند و به قتل رساندند و سيره على عليه السّلام با اهل صفين اينچنين بود؛ چرا
كه معاويه پشت سر آنها بود. 69
و امام رضا عليه السّلام در پاسخ سؤالات يحيى بن اكثم چنين فرمودند:
و اما اين سؤالت كه على عليه السّلام اهل صفين را درحال جنگ و فرار
كشت و مجروحانشان را از پا درآورد و در جنگ جمل فراريان را تعقيب نكرد و مجروحان
را از پا درنياورد و هركس را كه شمشيرش را زمين گذاشت و داخل خانهاش شد، امان
داد، به اين دليل بود كه پيشواى اهل جمل كشته شد و برايشان گروه و تشكيلاتى نبود
تا به سويش برگردند ... ولى اهل صفين به سوى گروه و تشكيلاتى مهيّا برمىگشتند؛ به
سوى پيشوايى كه برايشان سلاح، زره، نيزه و شمشير فراهم مىكرد و به آنها صله
مىداد و برايشان منزل تهيه مىكرد و مريضشان را عيادت مىكرد و از ضعيفانشان
دستگيرى مىكرد و مجروحانشان را مداوا مىنمود و پيادههايشان را سوار مىكرد و
برهنهگانشان را مىپوشاند و آنان را باز مىگرداند. پس آن حضرت ميان اين دو گروه
به يك شيوه رفتار نكرد. 70
ز) موافقت با فرجامخواهى
اگر اهل بغى براى تأمل بيشتر و بازگشت به طاعت امام درخواست مهلت
كردند، با درخواستشان موافقت مىشود. شيخ طوسى در اينباره مىنويسد:
اگر اهل بغى مهلت خواستند و درخواست تأخير در شروع جنگ را نمودند،
پذيرفته مىشود. پس اگر مهلت درخواستىشان كم مثل يك روز
اسم الکتاب : مجموعه مقالات چهارمين همايش بينالمللى دكترين مهدويت با رويكرد حقوقى، سياسي المؤلف : مؤسسه آينده روشن الجزء : 1 صفحة : 59