گشايد. پس نظر مى‌كند به شغاف وى، نظرى كه بر روى جانِ نگار است».[1]

سخنى از علامه جعفرى: افق زيباى دل، نگاه‌هاى بسيارى را متوجه خود ساخته است و حالات گوناگون آن، ميدان نكته‌سنجى، لطافت‌نگرى و هنرآفرينى صاحبان ذوق گشته است. استاد علامه جعفرى در پژوهشى كه پيرامون اين لطيفه ربانى و ويژگى‌هايش دارد و تركيبات ادبى ساخته شده از واژه دل را تا حدود 427 تركيب، همراه با نمونه‌هايى از شعر شاعران مى‌آورد، در پايان، اين گونه جمع‌بندى مى‌كند:

«بياييد همه كتاب‌هاى سازنده بشرى را از كتب باستانى يونان و هند گرفته تا الهيات قرون وسطى و نوشته‌هاى به ظاهر ادبى مشرق و غرب، مانند مثنوى جلال‌الدين مولوى و بينوايان ويكتور هوگو و آثار انسانى داستايوفسكى، بالزاك، تولستوى، شكسپير و صدها امثال اين آثار كه بسيار بسيار عالى‌تر از روان‌شناسان حرفه‌اى، انسان را شناخته‌اند، در يك ميدان بزرگ بين‌المللى جمع كنيم؛ سپس روى كلماتى مانند دل، وجدان، عقل سليم، فطرت پاك، عواطف عالى (تصعيد شده) انسانى را قلم بطلان بكشيم، يعنى آنها را از آن آثار بزرگ انسانى منها كنيم، ببينيم آيا در اين صورت، حتى يك سطر در آن كتاب‌ها وجود خواهد داشت كه به خواندنش بيرزد»؟![2]

اين نكته، نقش محورى «دل» را در حيات انسانى و انديشه‌هاى بشرى و فرهنگ ملل و افكار فلاسفه نشان مى‌دهد.

[1] - فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفانى، ص 212

[2] - شناخت از ديدگاه علمى و ديدگاه قرآن، ص 439