اسم الکتاب : سفرنامه گوهر مقصود: خاطرات سياسى و اجتماعى دوره استبداد صغير المؤلف : طهرانى، سيد مصطفى الجزء : 1 صفحة : 29
نگاه داشت و پاى اسب را از مالبند نجات
داد. روانه شديم، به قدرتآباد رسيده از پهلوى آن گذشتيم.
قدرتآباد قلعه بزرگى دارد. سه ديوار قلعه مرتفع، تودرتو پشت يكديگر
ساخته بودند، آن ديوارها هريك به قرار يك زرع و نيز از ديگرى بلندتر بود و بالاى
هر ديوارى برجها و سوراخها از براى تفنگچى قرار داده بودند و خندق عميق صحيحى در
اطراف آن حفر نموده بودند كه هنوز آن ديوارها و آن خندق بىعيب مانده، در حقيقت آن
قلعه را به طرز خوش ساختهاند.
از آنجا گذشتيم، راه قدرى خراب بود، گارى بد عبور مىكرد. الحمد
اللّه آسيبى وارد نيامد.
- شش از شب گذشته به دامغان رسيديم. دامغان جاى خوبى است. قصبه بزرگى
است كه مىتوان شهر كوچكى او را خواند، باغات و مزارع، خصوص باغات پسته بسيار
داشت.
در ابتداى عمارات شهر، كنار رودخانه، گارىخانه خوبى ساختهاند. در
آنجا رسيديم. بعضى در گارى خوابيدند. من و جناب مشير پياده شده، به روى سكويى قدرى
خوابيديم و ليكن من خوابم نمىبرد، بيدار بودم. در وقت طلوع فجر برخاسته، رفقا را
بيدار نمودم. وضو گرفته روى نياز به درگاه خالق بىنياز نموديم. به ضراعت دوگانه[1] به عمل آمد.
در قهوهخانه نشستيم، رفقا به چاهى خوردن و من هم به قرائت قرآن
مشغول شديم.
گارىخانه بزرگ خوبى در آنجا ساخته بودند. من برخاسته گردش مىكردم،
شخصى كه مدير اداره گارى آنجا بود ملاقات نمودم، سلام كردم، نزدش نشستم. قدرى
صحبت كرد، او را معقول يافتم. از احوالم سؤال نمود، شرحى از زحمات گارى و صدمات
مباشرين گارىخانهها اظهار داشتم و گفتم: «با خود عهد بستهام [در] مراجعت به
طهران شرحى از زحمات سفرم به علماى عربستان[2]
عرض نمايم و سؤال كنم كه چون زيارت
[2] - عربستان( خوزستان): احتمالا در زمان شاه اسماعيل
صفوى يا پسرش شاه طهماسب بخش غربى-- خوزستان كه به دست مشعشعيان بود عربستان
ناميده شد تا از بخش شرقى ... باز شناخته شود و گويا تا آخر دوره صفويه و شايد تا
زمان نادر شاه همه خوزستان را عربستان نمىگفتند و اطلاق نام عربستان به همه اين
سرزمين بعد از زمان نادر بوده است. احياى نام خوزستان در سال 1302 ه ش. در دوره
سردار سپهى رضا شاه صورت گرفت.« لغت نامه، ذيل خوزستان»
اسم الکتاب : سفرنامه گوهر مقصود: خاطرات سياسى و اجتماعى دوره استبداد صغير المؤلف : طهرانى، سيد مصطفى الجزء : 1 صفحة : 29