مزه‌ى دهان آنها را مى‌سنجيدند، دست به اقدام مى‌زدند.

استقلال سياسى‌

پس، دولت و ملت ايران، بعد از دو قرن كه به اشكال مختلف تحت سلطه‌ى خارجى بودند، امروز از لحاظ ارتباط با سلطه‌هاى بزرگ جهانى اين‌طورند كه نه فقط تحت تسلط هيچ دولتى نيستند، بلكه گستاخى، جرئت و شجاعت اين را هم دارند كه در مسائلِ موردِ اتفاقِ قلدرهاى درجه يك دنيا، «نه» بگويند. اين، از لحاظ استقلال سياسى. پس، ملت ايران، بعد از گذشت اين مدت، فعلا اين فرصت را پيدا كرده است. لذا، از شما مى‌خواهم به موقعيت خودتان درست توجه كنيد.

استنشاق آزادى‌

از ديدگاه ديگر، هرچه به عقب برگرديد و نگاه كنيد، خواهيد ديد كه ملت و كشور ايران، در طول ساليان متمادى، قرن‌ها و قرن‌ها- جز در برهه‌هايى بسيار كوتاه و استثنايى در طول تاريخ، تا پيروزى انقلاب اسلامى- تحت سلطه‌ى استبدادىِ حكّامِ زورگو و جائر بوده است. در انقلاب اسلامى، براى اولين‌بار به‌اين ملت فرصتى داده شد تا بتواند، هواى آزاد را استنشاق و فضاى آزاد را احساس كند، و وقتى به بالاىِ سرِخود نگاه مى‌كند، يك هيولاى استبدادىِ ديكتاتورِ فعّال مايشائى را كه با قلدرى بر سرنوشتش فرمان مى‌راند، نبيند. اين، اولين تجربه است؛ و تاكنونْ چنين موقعيتى نداشته‌ايم. نادرشاهِ افشار ممكن است از لحاظ جهانگشايى، شجاعت و كارهايى كه در بيرون از اين مرزها انجام داد، براى بعضى از ايرانى‌ها هيجان‌آور باشد، اما از لحاظ رفتارِ در داخل كشور، زشت‌ترين چهره‌ى استبدادى است.

غزنويان و سلجوقيان و چهره‌هاى معروفِ جهانگشايى كه در دوران تسلط پادشاهان در اين كشور به اسمشان افتخار مى‌كردند و مى‌گفتند فلان پادشاهمان فلان‌جا را گرفت، از لحاظ رفتارِ داخلى، زشت‌ترين برخوردها را با ملت خودشان داشته‌اند. به‌تعبيرى ديگر، ملت در دوران آنها، هرگز نفسى به راحتى نكشيده بود؛ تا اينكه حكومت اسلامى بر سرِكار آمد. امروز مسئولين كشور، خودشان را تافته جدا بافته نمى‌دانند؛ توقع زيادى ندارند؛ زورگويى ندارند، مملكت را مال خودشان نمى‌دانند، و مردم را مستخدمين خودشان‌