روحانى فاطمه‌ى زهرا (سلام الله عليها)- كه ماها قادر نيستيم آنها را درست بفهميم- خصوصيت عملى آن بزرگوار اين بود كه در همه‌ى شرايط، تسليم محض حكم الهى و راه خدا بود. همين تسليم محض بود كه در طول تاريخ اسلام، از اين بزرگوار يك مجاهد بى‌نظير و يك پرچم مظلوميت و حقانيت به وجود آورد. تا امروز هم اين پرچم برافراشته است و روزبه‌روز مكانت آن موجود عالى‌قدر- كه در بحبوحه‌ى جوانى، در عاليترين مراتب فداكارى قدم گذاشت- افزوده شده و حقيقتاً مصداق «انّااعطيناك الكوثر»[1] بوده است؛ همچنان‌كه در روايات هست.

معناى وحدت حوزه و دانشگاه‌

و اما مسئله‌ى وحدت حوزه و دانشگاه و روحانى و دانشجو. با اينكه بيش از ده سال از اعلام اين امر مى‌گذرد، به نظر مى‌رسد كه هنوز درباره‌ى اين بنيان مباركى كه امام بزرگوارمان بنا گذاشتند، جا براى سخن گفتن و تحليل كردن و مطالعه كردن هست. وحدت حوزه و دانشگاه يعنى چه؟ آيا مقصود اين است كه برنامه‌هاى حوزه را در دانشگاه، يا برنامه‌هاى دانشگاه را در حوزه اجرا كنيم؟ يقيناً مقصود اينها نيست. حوزه براى خود، علوم و درسها و روش‌هايى دارد؛ دانشگاه هم براى خود، علوم و روش‌ها و مقاصدى دارد. البته هركدام هم بايد روش‌هاى خود را كامل كنند و از تجربه‌هاى يكديگر استفاده نمايند؛ دراين بحثى نيست. بنابراين، مقصود از وحدت حوزه و دانشگاه، اينها نيست.

وحدت حوزه و دانشگاه كه امام به عنوان يك شعار مطرح كردند، اغلب از واقعيت تلخى در جامعه‌ى ما و يا همه‌ى جوامع اسلامى منشأ مى‌گرفت كه آن واقعيت تلخ، ساخته و پرداخته‌ى مستقيم و حساب‌شده‌ى دست استعمار بود. آن واقعيت اين بود كه وقتى استعمارگران، نقشه‌هاى فتوحات سياسى و اقتصادى و اجتماعى و فرهنگى خود را طراحى مى‌كردند، به يك مانع عمده برخورد كردند و آن، اعتقادات دينى ملتها بود.

[1] - كوثر: 1.