اسم الکتاب : زمينه ها، عوامل و بازتاب جهانى انقلاب اسلامى، رهيافت فرهنگى المؤلف : ملكوتيان، مصطفى الجزء : 1 صفحة : 91
قطعى ازسوى مجلس مؤسسان، طرح نمايد.[1]
در پانزدهم آذر سال 1304 نيز مجلس مؤسسان كه در شرايطى خاص و طبق ميل رضاخان تشكيل
شد، با تفسير مواد 36، 37 و 40 متمم قانون اساسى، وى را بهمنزله وارث تاج و تخت
معرفى كرد.
ب) اعمال ضد فرهنگى رضاشاه و پيروى از آتاتورك
رضاشاه تا زمانى كه هنوز قدرتش كاملًا تثبيت نشده بود، وظيفهاش را
سربلندى اسلام معرفى مىنمود و در اين راستا، فروش مشروبات الكلى را ممنوع كرده،
به زيارت عتبات مىرفت، مدال مولاى متقيان بر گردن مىآويخت، در زمان عزادارى حضرت
امام حسين (ع) كاهگل بهسر مىريخت و مجلس روضهخوانى تشكيل مىداد. اين اعمال او
باعث شد افراد زيادى به وى روى خوش نشان دهند.[2]
اما هنگامى كه وارث تاج و تخت شد، مخالفتش با اسلام و روحانيت آشكار شد. وى
بهدنبال تلاش در جهت منزوى كردن روحانيت و طرد كامل دين از حوزه سياست، مدرس را
به شهادت رساند و حتى به لباس ملى ايرانيان و حجاب زنان حمله برد.
پيشواى او در اين زمينه مصطفى كمال مشهور به آتاتورك[3] بود. ازاينرو، به عقيده رضاشاه
لازمه مدرنيزه شدن، ممنوع شدن لباس بومى است. مخالفين او كه در رأس آنها روحانيان
بودند، بهويژه در مشهد، با صداى بلند سر به اعتراض برداشتند. وى اين اعتراضات را
منكوب كرد.[4]
ج) شرايط و اوضاع اقتصادى- سياسى كشور در دوره رضاشاه
در دوره رضاشاه موقعيت زمينداران بزرگ تقويت شد و سطح زندگى روستايى
سقوط كرد. هر
[1]. عميد زنجانى، انقلاب اسلامى و ريشههاى آن، ص
282 و 283.
[3]. مصطفى كمال يا آتاتورك رهبر حركت« تركهاى
جوان» بود كه جمهورى تركيه را پس از همكارى با دولت استعمارى انگليس در جنگ جهانى
اول و در نتيجه فروپاشى امپراطورى وسيع عثمانى، تنها در قسمت كوچكى از اين
امپراطورى- كه زمانى از اروپاى شرقى تا شبه جزيره عربستان و شمال آفريقا امتداد
داشت- ايجاد نمود.