به نظر ايشان، بايد سرخوردگى از ليبراليسم غربى و نااميدى از سوسياليسم شرقى در ميان ملت را نيز به موارد بالا افزود. افزون‌براين، از شهريور 1320 گويندگان و نويسندگان اسلامى موفق شدند، تاحدودى چهره زيبا و جذاب اسلام واقعى را به نسل معاصر نشان دهند.[1]

ج) آيت‌الله عباسعلى عميد زنجانى‌

آيت‌الله عميد زنجانى در كتاب انقلاب اسلامى و ريشه‌هاى آن، به معرفى ويژگى‌ها و جنبه‌هاى مختلف وقوع و پيروزى انقلاب اسلامى پرداخته است كه در ادامه آرا و انديشه‌هاى ايشان به تفكيك بيان مى‌شود.

يك. انقلاب اسلامى؛ ماهيت، ويژگى‌ها و ريشه‌هاى وقوع‌

1. ماهيت انقلاب اسلامى‌

به نظر ايشان ديدگاه اسلام درباره انقلاب با تفسيرها و تحليل‌هاى غربى و ماركسيستى كاملًا متفاوت بوده، در اين مكتب عامل اصلى انقلاب را بايد در آرمان‌خواهى و عقيده به مكتب اسلام جستجو كرد. حال اگر انقلاب‌ها را به اقتصادى، انسانى (آزادى‌خواهانه)، مذهبى و عقيدتى تقسيم كنيم، بايد بگوييم كه انقلاب اسلامى داراى همه اين عناصر است.[2]

2. ويژگى‌هاى انقلاب اسلامى‌

انقلاب اسلامى شامل ويژگى‌هايى چون عقيده و ايمان، معنويت، قدرت رهبرى و نفوذ معنوى آن، نقش مساجد در حركت‌آفرينى، نقش حوزه علميه در پيشبرد آرمان‌هاى اسلام و انقلاب و رسالت دانشگاه، وحدت پيام و هماهنگى همه مراكز الهام‌بخش انقلاب اسلامى، مشخص‌

[1]. لك‌زايى و ميراحمدى، زمينه‌هاى انقلاب اسلامى ايران، ص 200. همچنين براى مطالعه آراى استاد مطهرى بنگريد به: يزدانى،« مدل و تئورى شهيد مطهرى در باب انقلاب» در: بازفهمى انديشه‌هاى استاد مطهرى( مجموعه مقالات)، ص 222- 203؛ لك‌زايى،« انقلاب و تحول اجتماعى از ديدگاه استاد مطهرى» در: انديشه سياسى آيت‌الله مطهرى( مجموعه مقالات)، ص 247- 225.

[2]. عميد زنجانى، انقلاب اسلامى و ريشه‌هاى آن، ص 20- 18.