چهارشنبه 15 شهريور 1300/ 7 سپتامبر 1921/ 4 محرم 1340

* تقاضاى رضا خان براى اجاره خالصجات مازندران‌

رضا خان وزير جنگ در نامه‌اى خطاب به هيئت وزيران با بيان اينكه، موضوع خالصجات مازندران از مسائلى است كه سال‌ها وقت مسئولين دولت را به خود جلب كرده، ولى موفقيت كاملى از آن حاصل نشده است، پيشنهاد كرد براى آنكه منافع دولت به بهترين شيوه تأمين گردد، دولت همه خالصجات مازندران را به وى اجاره دهد تا با تدبير و نفوذ افراد محلى اشكالات موجود را مرتفع سازد. رضا خان مدعى بود، با اين اقدام، منافع دولت وارد خزانه شده و از همه هزينه‌ها و مخارج اردوكشى و غيره نيز جلوگيرى مى‌شود.

رضا خان در پايان‌نامه خود تصريح كرد: با اين كار، راه هرگونه توهم و طغيان و سركشى براى سركردگان محلى كه از اين خالصجات منتفع هستند مسدود خواهد شد. 1

* مذاكره نماينده كمپانى سينكلر و سفير ايران در واشنگتن‌

نماينده كمپانى «سينكلر»(Sinclair) كه بعد از كمپانى «استاندارد اويل»(Standard oil) از كمپانى‌هاى معتبر آمريكا بود درباره كسب امتياز معادن نفت شمال ايران با حسين علاء نماينده سياسى ايران در واشنگتن ملاقات و گفتگو كرد. در حاشيه اين ملاقات وقتى حسين علاء راجع به ميزان استقراض دولت ايران از كمپانى مزبور صحبت كرد، نماينده كمپانى پاسخ داد: حاضر نيستند در مقابل امتياز پولى بدهند. اين‌كار مثل اين است كه براى كسب اجازه به خطر انداختن سرمايه خود، پيشكش داده باشند. چون هنوز به وجود نفت كافى در شمال ايران اطمينان ندارند و در واقع قماربازى مى‌كنند. 2

* اعتراض به تبليغات ضد انگليسى وزيرمختار شوروى در تهران‌

كرزن در يادداشتى خطاب به دولت شوروى به شدت نسبت به تبليغات ضد انگليسى وزيرمختار شوروى در تهران، به دليل آنكه، اقدامات وى تخطى از قرارداد بازرگانى انگليس و شوروى محسوب مى‌شود، اعتراض كرد. 3

* توصيه كرزن به خوددارى از كمك مالى به دولت قوام السلطنه‌

كرزن وزير خارجه انگليس به «كرو» معاون خود، دستور داد، موقعيت و سياست دولت انگليس مبنى بر نپرداختن كمك مالى به ايران را به‌طور محرمانه با رئيس، هيئت‌مديره و نماينده بانك شاهنشاهى در ميان گذارد. 4 «هيو بارنز»، رئيس هيئت‌مديره و «سيدنى راجرز»، مديرعامل بانك، در ملاقاتشان با كرو با عدم پرداخت مساعده قبلى (و آخرى) يكصد هزار ليره‌اى بانك به دولت ايران، از محل حق السهم آن سال نفت، موافقت نكردند. آنها خاطرنشان كردند: پول در واقع متعلق به دولت ايران است و شركت نفت بايد آن را در ماه نوامبر (آذر) بپردازد. بنابراين، دولت ايران حق دارد از تنزيل بروات دولت خوددارى كند. آنها فقط تعهد كردند، در صورتى كه ايران خواستار كمك بيشترى شود، به وزارت خارجه انگليس اطلاع دهند. 5

* اعتراض مجدد به توقيف روزنامه خراسان‌

محمد طباطبايى مدير روزنامه خراسان كه نشريه‌اش در تيرماه از سوى دولت توقيف و هنوز به همان حال باقى بود، بار ديگر براى رفع توقيف روزنامه‌اش از رئيس مجلس شوراى ملى خواست اين موضوع را پيگيرى و رسيدگى نمايد. 6

* مطالبه خسارات اتباع ايرانى در زمان انقلاب روسيه‌

پس از استقرار حكومت شوروى و مذاكرات ايران با دولت اين كشور در خصوص پرداخت خسارت‌هاى وارد شده به اتباع ايرانى در زمان انقلاب روسيه، امروز عليقلى مشاور الممالك‌ 7 سفير ايران در روسيه شوروى به وزارت‌