حاكميّت قانون الهى توسط مجريان برگزيده از سوى خداوند را نفى كرد.

توحيد كه خود داراى مراتبى است چنين چيزى را در ضمن خود دارد؛ به اين معنى كه خداوند خالق تمام هستى و انسانها مى‌باشد. (توحيد در خلاقيت) و هرگونه تصرّفى در نظام هستى متعلق به اوست (توحيد در ربوبيّت تكوينى)، حاكميّت به معناى وضع قانون و اجراى آن نيز از آن خداوند است (توحيد در ربوبيّت تشريعى).

آيات قرآن كريم نيز حاكميّت خداوند را به اثبات مى‌رساند:

«انِ‌الْحُكْمُ الّا للّه‌

؛ حكم فقط از آن خداست»[1]

«الا لَهُ الْحُكْمُ‌؛ بدانيد كه حكم مخصوص اوست.»[2]

اين آيات و بسيارى از آيات ديگر حاكميّت و حكومت را مخصوص و متعلق به خداوند مى‌دانند. لذا تنها كسانى كه از طرف خداوند مأذون باشند، حقّ حاكميّت بر افراد ديگر دارند.[3]

لذا اينكه آقاى بازرگان ادعا مى‌كند اسلام و قرآن، حاكميّت را از آنِ خدا نمى‌داند، ادعايى بى‌دليل، مخالف‌آيات صريح قرآن و مردود است.

قابل توجه اينكه، اين نظريه آقاى بازرگان با نظريه‌هاى قبلى ايشان در تناقض است. وى در يكى از مقالات خود چنين بيان مى‌كند: «اسلام ...

دين آخرالزمان، جامع دنيا و آخرت و اداره‌كننده كليه شئون حياتى اعم از مادى و معنوى يا فردى و اجتماعى است».[4]

مسلّم است كه يكى از شئون حياتى زندگى اجتماعى، مسأله سياست و حكومت مى‌باشد و اسلام به آن توجه لازم را كرده است. در جاى ديگر از آن مقاله چنين بيان مى‌كند:

[1] - سوره يوسف، آيات 67 و 40 و سوره انعام، آيه 57.

[2] - سوره انعام، آيه 62.

[3] - ر. ك: همين كتاب، مراتب توحيد، ص 73.

[4] - بازرگان،« مرجعيّت و روحانيت»، ص 73.