«پس آن هنگام كه در امان شديد، پس هر كه عمره به سوى حج بهره گيرد،
پس آنچه آسان است از هديه: قربانى، پس هر كه نيابد سه روز روزه در حج و هفت روز
ديگر چون به جايگاهش برگشت، اين ده روز كامل است، اين براى كسى است كه خانوادهاش
از حاضران: باشندگان مسجد الحرام نباشند ...».
حاضران مسجد الحرام:
آيا حاضران «مسجدالحرام» كه حج تمتع براى آنها نيست، تنها كسانى
هستند كه خود يا خانوادشان در محدوده مسجدالحرام سكونت داشته باشند؟ در صورتى كه
مسجدالحرام جايگاه سكونت نيست و بلكه زيارت و سپس رفتن!
يا عموم اهل مكه مرادند كه نسبت به مسجدالحرام با توسعهاى اندك حاضر
محسوب مىشوند، نه غائب؟ با آنكه توسعه حضور در انحصار محور مسجدالحرام نيست!
يا عموم ساكنان محدوده حرم كه طبعاً از مكه فعلى وسيعتر است؟ اين هم
دليلى ندارد!
و يا در آخر كار چنانكه احاديثى نيز گواه است اينجا حاضر برابر مسافر
است، كه طبعاً به حساب زمان نزول آيه حاضران مسجدالحرام همه كسانى هستند كه خود يا
خانوادهشان در شعاع محدوده فرسنگى مسجدالحرام باشند، كه شامل درازترين شعاع حرم:
چهار فرسنگ از مسجدالحرام نيز هست، گرچه طبعاً از شعاعهاى ديگر حرم كه كمتر از
چهار فرسنگاند بيشتر خواهد بود.
در هر صورت روايات شانزده فرسنگ با هيچ يك از موازين عرفى يا شرعى
سازگار نيست، مگر با نزديكترين ميقاتهاى پنجگانه: قرن المنازل ياملم
اسم الکتاب : درسهايى از فقه سياسى اسلام: اسرار، مناسك، ادله حج المؤلف : صادقى تهرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 91