دوستان عزيزى كه با اراده و سعى و تصميم خويش و يارى خداوند، موفّق به ترك اين عادت شوم شدند به چند نكته بايد توجه داشته باشند:

نكته ى اول: در مورد عوارض و مضرّاتى است كه به واسطه ى اين عمل بر جسم و روانش پديد آمده است‌. بسيار سؤال مى كنند: كه آيا اين عوارض و مضرّات از جسم و جان ما، برچيده خواهد شد يا خير؟

جواب ما، مثبت است. جوانان و نوجوانان مبتلا، اطمينان داشته باشند كه اكثر قريب به اتفاق اين عوارض از بين خواهد رفت. اما نبايد توقع داشته باشيد كه يك دفعه، تمام عوارض يكجا از بين برود. زيرا بدن و روح شما، بر اثر ارتكاب اين عمل زشت آسيب ديده است و براى ترميم نياز به وقت دارد.

در واقع، همان طور كه اين عوارض بر اثر گذشت زمان و كم كم، بر بدن و روح شما عارض شد، بر اثر گذشت زمان و اندك اندك هم از بين خواهد رفت.

مبتلايانى كه موفّق به ترك شده اند، بايد خوشحال باشند و خدا را شكر كنند كه اين كار را ادامه نداده اند و توانسته اند ترك كنند، زيرا آن وقت معلوم نبود عاقبشان به كجا ختم مى شد.

البته ورزش كردن به طور منظّم، و تقويت بدن، مى تواند مدّت زمان از بين رفتن عوارض را كاهش دهد.

نكته ى دوم: آن است كه، امكان دارد جوانان و نوجوانانى كه موفّق به ترك شده اند بعد ازترك، تا مدتى در خواب زياد محتلم‌[1] شوند. البته اين عموميّت ندارد ولى ممكن است براى عدّه اى پيش آيد. به هر حال اين احتلام ها جاى هيچ گونه نگرانى ندارد مگر اين كه به صورت خيلى زياد باشد مثلًا هرشب يا غالب شب ها و اين امر هم ادامه داشته باشد كه در اين صورت توصيه مى شود به پزشك- البته متخصّص و متديّن- رجوع شود.

به طور كلى احتلام يك امر طبيعى است و براى افرادى كه به سن بلوغ رسيده اند به وجود مى آيد و نه تنها ضررى ندارد بلكه مقدار طبيعى و عادى آن- ايجاد نوعى آرامش عصبى و اعتدال جسمى و روحى مى كند. كسانى كه دچار احتلام هاى زياد و غير طبيعى هستند به واسطه ى رعايت امورى مثل: خوردن شام سبك، پرهيز از تغذيه مواد محرّك مانند ادويه جات و مواد قندى، تخليه ى مثانه از ادرار قبل از خواب، كنترل ذهن از انحراف به افكار و خيالاتى كه هيجان روحى و عصبى به دنبال دارد و نيز صبح خيزى مى توانند از احتلام هاى مكرّر جلوگيرى كنند.[2]

از لحاظ دينى كسى كه در خواب محتلم شود، بايد غسل جنابت نيز انجام دهد. به طور كلى هرگاه از انسان منى خارج شود غسل كردن واجب مى شود و بدون غسل؛ نماز و روزه اش صحيح نيست.

نكته ى سوم: در مورد آب هاى مختلفى است كه از انسان خارج مى شود.

اين مسئله، يكى از مسائلى كه زياد سؤال مى شود و ندانستن اين مسئله، در مواقعى، سختى و دشوارى هايى را براى فرد به دنبال دارد و چون بى ربط به بحث ما نيست لذا، آن را ذكر مى كنيم:

[1] - احتلام يعنى از انسان در خواب منى خارج شود.

[2] - دكتر احمد صبور اردوبادى، بلوغ و سلامتى نوجوانان، ص 158.