نتيجه‌گيرى‌

آينده سياست (و دولت)، از ديدگاه شيعه دوازده امامى چه وضعيتى دارد؟ در پاسخ به اين سؤال اصلى پژوهش، گفته شد: دولت آينده در انديشه شيعه، دولتى اخلاقى (كمال‌گرا و احياگر) مبتنى بر ساختار امامت است. براى تحقيق در اين زمينه، نخست در فصل اوّل بحث «آينده» و «آينده‌پژوهى» مورد توجه قرار گرفت.

يكى از انگاره‌هاى مهم در رابطه با «آينده»، امكان يا عدم امكان پيش‌بينى حوادث و وقايع و برنامه‌ريزى و آمادگى براى روبه‌رو شدن با آنها است و حتى گاهى اين سؤال مطرح مى‌شود كه: «آيا اصولا آينده‌اى وجود دارد كه آن‌را پيش‌بينى كنيم يا نه؟!»

مهم‌ترين انگاره در زمينه «پيش‌بينى آينده»، پيش‌بينى دينى (غيب‌گويى) و پيش بينى روند تاريخ (فلسفه تاريخ) است.

پيش‌بينى‌هاى دينى- به خصوص در اسلام- درست، يقينى، قطعى و تحقّق يافتنى است؛ زيرا معارف دينى مستند به وحى و الهامات الهى و گفتارهاى پيامبر صادق و امام معصوم است و بسيارى از اين پيش‌بينى‌ها و غيب‌گويى‌ها درباره حوادث و پديده‌هاى تاريخى، واقع شده است.

«فلسفه تاريخ» گذشته و آينده را به هم پيوند مى‌زند و قانونى براى حركت و سير تاريخ ترسيم مى‌كند و به صورت احتمالى، به پيش‌بينى آينده (وضعيت سياسى- اجتماعى) مى‌پردازد. فلاسفه تاريخ به هدف‌دار بودن تاريخ و تصوير آن به‌عنوان‌