پيشرفت علمى و تعالى اخلاقى معرّفى مى‌كند. صنعت در آن روزگار، با وضعيت كنونى، فرسنگ‌ها فاصله خواهد داشت. صنعت و پيشرفت، در عين اينكه باعث رفاه و راحتى بشر است؛ مانعى براى دين‌دارى و اخلاق‌گرايى و حركت به سوى كمال و تعالى نخواهد بود و انسان را غرق در تجملّات، لذّات زودگذر و فساد و انحراف نخواهد كرد؛ چون در آن زمان هم دانش و خرد بشرى رشد مى‌يابد و هم اخلاق و رفتار او تغيير مى‌كند و فهم و درك او از موقعيت خود و غايت زندگى‌اش تصحيح مى‌شود.

به همين جهت در دولت امام مهدى (عج)، انسان‌ها آن‌چنان از نظر شخصيت پرورش مى‌يابند كه گويى آنان غيراز انسان‌هاى پيشين هستند. كسانى كه تا ديروز براى درهم و دينارى، خون نزديك‌ترين افراد خود را مى‌ريختند؛ در آن عصر پول و ثروت و لذّات مادى، آن چنان در نظرشان بى‌ارزش و خوار مى‌گردد كه درخواست كردن آن را نشانه‌اى از پستى و دنائت طبع مى‌دانند و اين جز در پرتو كمال عقل و خرد بشرى و تعميق آموزه‌هاى دينى و اخلاقى، بدست نمى‌آيد.[1] در اين راستا دولت اخلاقى امام مهدى (عج) سه كاركرد اساسى خواهد داشت:

2- 1. كاركرد اخلاقى و تربيتى‌

از سراسر اين نوشته برمى‌آيد كه حضرت مهدى (عج) اهداف، برنامه‌ها، كارويژه‌ها و عملكردى كامل و همه‌جانبه دارد و در تمامى زمينه‌ها و ابعاد زندگى مادى و معنوى انسان تأثير مى‌گذارد؛ اما مهم‌ترين و بنيادى‌ترين كارويژه او و سمت و سوى اين فعاليت‌ها و كاركردها، تأمين سعادت واقعى مردم و رساندن جامعه به خيرات و فضايل و تلاش در رشد و بالندگى اخلاقى و معنوى انسان‌ها است. قيام حضرت مهدى (عج) و تشكيل دولت جهانى- پس از رفع ريشه ستم‌ها، فسادها و ناراستى‌ها- براى پرورش و تربيت انسان‌ها و تزكيه و تهذيب نفوس و تتميم مكارم اخلاقى است. بدين ترتيب، فرهنگ، علم، دين، سياست، اقتصاد، صنعت، حكومت و ... همه به نوعى در راستاى‌

[1]. براى مطالعه بيشتر ر. ك: محمّد كاظم قزوينى، امام مهدى از ولادت تا ظهور، ص 621 و 622؛ نجم الدين طبسى، چشم‌اندازى به حكومت مهدى عليه السّلام، صص 176- 178.