براساس اين روايات و احاديث مختلف، ذهنيت رايج بعضى از مسلمانان آن است كه امام مهدى (عج) با چهره‌اى خشن ظهور مى‌كند و با تكيه بر شمشير و قتل و كشتار مخالفان، به وظيفه و مسؤوليت خود عمل مى‌نمايد (يا موفق به تشكيل حكومت و كسب قدرت مى‌شود). اين ذهنيت ريشه در رواياتى دارد كه در اين خصوص موجود است. به موجب پاره‌اى از اين روايات آن حضرت به هنگام ظهور، چنان با خشونت و درشتى با مردم رفتار مى‌كند كه اكثر آنان آرزو مى‌كنند كه كاش هرگز او را نبينند و عده زيادى از آنان نيز، در نسب او به ترديد مى‌افتند و او را از آل محمد صلّى اللّه عليه و اله نمى‌دانند!

برخى در مورد قتل و كشتار در دوران ظهور، افراط مى‌كنند و از امام زمان عليه السّلام و يارانش، چهره‌اى خشن ارائه مى‌دهند! آنان نيز به روايتى استدلال مى‌كنند كه در آنها به كشته شدن دو سوم مردم و يا بيشتر مردم و اينكه از كشته‌ها پشته ساخته مى‌شود و جوى خون جارى مى‌گردد و ... اشاره دارند.[1] از طرفى اين انگاره نيز مطرح شده است كه از كارهاى حتمى امام موعود عليه السّلام، جنگى تمام عيار با همه انسان‌نماهاى خون‌آشام است.

در آغاز آن انقلاب بزرگ، جنگ در رأس همه كارها قرار دارد ... مطالعه تاريخ بشرى و بررسى غمنامه سرگذشت انسان، به خوبى اين واقعيت را آشكار مى‌سازد كه موانع راه رشد و تكامل انسان‌ها، جز با قدرت و خونريزى از سر راه برداشته نمى‌شود و تعاليم اخلاقى و اصول تربيتى ... در طبقه سلطه‌طلب دنيادار و استثمارگر هيچ تأثيرى ندارد. از اين‌رو مسأله جنگ و كاربرد نيرو به‌عنوان يك ضرورت براى دست‌يابى به هدف‌هاى انسانى مطرح مى‌گردد[2].

اين فرض در صورتى است كه ما قيام و ظهور مهدى (عج) را منحصر در مورد خونخواهى و انتقام از دشمنان خدا بدانيم؛ چون پس از قتل و انتقام از آنها، مسؤوليت آن حضرت پايان مى‌يابد و هدف ايشان (نابودى جبهه كفر) محقق مى‌شود.

همچنين فرض عدم تشكيل دولت، در صورتى مطرح مى‌شود كه وظيفه‌

[1]. بخشى از اين روايات در كتاب« شميم رحمت» و فصلنامه انتظار شماره 6، بررسى و نقد شده است.

[2]. ر. ك: محمد حكيمى، عصر زندگى،( قم: بوستان كتاب، 1380)، ص 59.