مى‌گردد بنابراين به محض اينكه دو نفر در مقابل يكديگر در آن واحد مديون شدند هر دو دين تا اندازه‌اى كه با هم معادله مى‌نمايد به طور تهاتر برطرف شده و طرفين به مقدار آن در مقابل يكديگر برى مى‌شوند.

- ر. ك. 305- پاورقى، تقاص، مس/ 15.

ماده 296: تهاتر فقط در مورد دو دينى حاصل مى‌شود كه موضوع آنها از يك جنس باشد با اتحاد زمان و مكان تأديه ولو به اختلاف سبب.

س 24- من در زمان طاغوت نُه سال در شركت «ايران ياسا» كار مى‌كردم، آنان حقوق واقعى مرا نمى‌دادند و اعتراض من هم به جايى نمى‌رسيد، و چون دست به كارهاى خلاف مى‌زدند و من آنها را شناسايى مى‌كردم لذا مرا بيرون كردند، از اين رو بابت حقّ خود مقدارى گازوئيل برداشتم؛ پس از انقلاب صاحب كارخانه فرار كرده و كارخانه زير نظر صنايع ملّى اداره مى‌شود. لطفاً مرا راهنمايى كنيد كه چگونه مى‌توانم اين پول را به صاحب آن برگردانم؟

ج- اگر حقوق شما را كاملًا نمى‌داده‌اند و به مقدار مبلغ مرقوم از آن شركت طلبكار هستيد مى‌توانيد به جاى طلب خودتان حساب كنيد، و در غير اين صورت بايد به همان محل برگردانيد. ج 3 ف ص 577

(271)

ماده 297: اگر بعد از ضمان مضمون له به مضمون عنه مديون شود موجب فراغ ذمه ضامن نخواهد شد.

ماده 298: اگر فقط محل تأديه دينين مختلف باشد تهاتر وقتى حاصل مى‌شود كه با تأديه مخارج مربوط به نقل موضوع قرض از محلى به محل ديگرى يا به نحوى از انحاء طرفين حق تأديه در محل معين را ساقط نمايند.

ماده 299: در مقابل حقوق ثابته اشخاص ثالث تهاتر مؤثر نخواهد بود و بنابراين اگر موضوع دين به نفع شخص ثالثى در نزد مديون مطابق قانون توقيف شده باشد و مديون بعد از اين توقيف از داين خود طلبكار گردد ديگر نمى‌تواند به استناد تهاتر از تأديه مال توقيف شده امتناع كند.

^^^ 299- (براى ملاحظه تهاتر و همچنين معاوضه قهرى، ر. ك. 300- پاورقى- تقاص.