(1)

سوّم آنها- استمرار قصد است‌

، بنابراين اگر قبل از آن كه به چهار فرسخى برسد، از قصدش برگردد يا مردّد شود، بايد نماز را تمام بخواند و نمازى را كه شكسته خوانده، نه در وقت و نه در خارج از وقت، اعاده ندارد و اگر برگشتن از قصد يا ترديد در آن بعد از رسيدن به چهار فرسخ باشد بر قصر خواندن نماز باقى مى‌ماند، اگر چه همان روزش برنگردد، در صورتى كه تصميم داشته باشد كه قبل از ده روز برگردد.

(2)

مسأله 12- در ادامه داشتن قصد مسافت، قصد مطلق سفر كافى است‌

، اگر چه از مسافرت به جاى مشخّصى صرف نظر كند، كما اين كه اگر قصد مسافرت براى جاى معيّنى بكند و به مقدار مسافت باشد و در اثناى راه قصد جاى ديگرى كند كه راه طى شده و باقيمانده، به مقدار مسافت مى‌شود بنابر اصحّ، بايد نماز را شكسته بخواند، كما اين كه اگر از اول قصدش مطلق بود و جاى مشخّصى را قصد نكرده، و شروع به مسافرت نمايد تا به يكى از جاهايى كه همه آنها مسافت مى‌شوند، برود و هيچ يك از آنها را معيّن نكرده باشد، بلكه تعيين يكى از آنها را، موكول به رسيدن به جايى كند كه حدّ مشترك بين آنهاست، نمازش شكسته است.

(3)

مسأله 13- اگر در اثناى مسافرت قبل از رسيدن به چهار فرسخ، مردّد شود

، (در ادامه آن) سپس جزم و تصميم پيدا كند، پس اگر چيزى از راه را در حال تردّد طى نكرده باشد، بر تقصير باقى مى‌ماند، اگر چه باقيمانده- و لو با برگشت- به مقدار مسافت نباشد، ولى اگر چنانچه مقدارى از راه را در حال ترديد پيموده، چنانچه باقيمانده به مقدار مسافت باشد، باز بايد نماز را قصر بخواند و اگر باقيمانده به مقدار مسافت نباشد. بدون اشكال واجب است تمام بخواند، در صورتى كه باقيمانده به ضميمه راهى كه قبل از ترديد پيموده، به مقدار مسافت نباشد- ولى اگر مجموع آنها- با حساب نكردن راهى كه در حال ترديد پيموده- مسافت باشد، احتياط آن است كه هم تمام بخواند و هم قصر، اگر چه بعيد نيست كه در اين صورت هم برگردد به قصر و شكسته بخواند مخصوصا اگر مقدارى كه در حال ترديد طى كرده است كم باشد.

(4)

چهارم آنها- قصد نداشته باشد در بين مسافت، ده روز يا بيشتر اقامت كند

و قصد نكند كه در بين مسافت از وطن خود بگذرد مثل اين كه اگر تصميم بگيرد در بين چهار فرسخ يا سر چهار فرسخى، ده روز بماند، يا در بين راه يا سر چهار فرسخى، وطنى داشته باشد كه مى‌خواهد از آن بگذرد، پس در اين صورت نماز را بايد تمام بخواند و همچنين است اگر در نيّت اقامت ده روز مردّد باشد و يا در عبور از وطنش ترديد داشته باشد، بطورى كه با قصد طى راه مسافت، منافات دارد، و از همين قبيل است، آنجايى كه احتمال پيش آمدن مانع براى ادامه سفر بدهد يا احتمال دهد در بين راه، علّتى كه موجب نيّت ده روز ماندن گردد، پيدا شود، يا احتمال عبور از وطن دهد، در صورتى كه اين احتمالات عقلايى باشند، بايد نماز را تمام بخواند، ولى اگر اين احتمالات مورد توجّه عرف عقلا نباشد، مثل‌