در خطبه دوّم بنابر احتياط (سفارش به تقوا واجب است)، و بنابر اقوا در خطبه اول واجب است سوره كوچكى بخواند، و احتياط بهتر اين است كه در خطبه دوم بعد از صلوات بر پيغمبر (صلى اللّه عليه و آله) بر ائمه مسلمين (عليهم السلام) صلوات بفرستد و براى مؤمنين و مؤمنات طلب مغفرت نمايد، و بهتر آن است كه بعضى از خطبه‌هايى را كه به امير المؤمنين- سلام اللّه عليه- نسبت داده مى‌شود يا از اهل بيت عصمت (عليهم السلام) رسيده است، اختيار نمايد.

(1)

مسأله 8- احتياط آن است كه حمد و صلوات را در خطبه با زبان عربى بياورد

، اگر چه خطيب و شنونده عرب زبان نباشند، و امّا موعظه و سفارش نمودن به تقوى اللّه تعالى، بنابر اقوا به غير عربى جايز است، بلكه احتياط آن است كه موعظه و بيان مصالح مسلمين به زبان شنونده‌ها باشد و اگر شنوندگان از نظر زبان مختلف باشند، خطيب بين زبانهاى مختلف جمع نمايد، البته اگر تعداد نمازگزاران بيشتر از حدّ نصاب نماز جمعه باشد، جايز است كه به زبان حد نصاب اكتفا نمايد، لكن احتياط آن است كه بقيّه شنوندگان را به زبان خودشان موعظه نمايد.

(2)

مسأله 9- براى امام جمعه كه خطبه مى‌خواند سزاوار است در ضمن خطبه‌اش آنچه را كه از مصالح دينى و دنيايى مسلمين است بيان كند

، و آنها را از حوادث و اخبارى كه در كشورهاى مسلمان و جهان مى‌گذرد، از مسائل ديگرى كه در آنها نفع و ضرر مسلمين مطرح است، آگاه نمايد، و مطالبى را كه مسلمانان در زندگى دنيا و آخرت و در شئون سياسى و اقتصادى به آن نيازمندند از امورى كه در استقلال و شخصيّت آنها و در كيفيّت روابط و رفتار آنها با ساير ملل مؤثر است، بازگو كند و مسلمين را از دخالت دولت‌هاى ظالم استعمارگر در امور مسلمين، مخصوصا در امور سياسى و اقتصادى آنها كه به استعمار و استثمارشان كشانده مى‌شود بترساند (و به آنها هشدار بدهد) خلاصه نماز جمعه و دو خطبه‌اش از جايگاهها و مواقف بزرگ براى مسلمين است، مثل مواقف بزرگ ديگر همچون حج و عيد فطر و عيد قربان و غير اينها اما متأسّفانه مسلمين از وظايف مهمّ سياسى در نماز جمعه و غير آن از مواقف سياسى اسلام غفلت كرده‌اند و حال آن كه اسلام با تمام شئونش دين سياست است و اين مطلب براى هر كسى كه مختصر تدبّرى در احكام حكومتى و سياسى و اجتماعى و اقتصادى اسلام داشته باشد، آشكار مى‌شود، پس هر كه خيال كند كه دين از سياست جدا است، نادان است كه نه اسلام را شناخته و نه سياست را.

(3)

مسأله 10- خواندن هر دو خطبه قبل از ظهر به طورى كه وقتى از خطبه‌ها فارغ مى‌شود [ظهر داخل شده جايز است‌]