فورى آن است كه تأخيرش،از اول ازمنۀ امكان،جايز نباشد يعنى در اولين فرصت ممكن بايد اتيان شود.مانند ازالۀ نجاست،رد سلام،امر به معروف و...

غير فورى آن است كه تأخيرش،از اول ازمنۀ امكان،جايز باشد.مثل:نماز بر ميت، قضاى نمازها و روزه‌ها،اداى زكاة و خمس.

اما واجب موقت عبارت است از واجبى كه در دين اسلام وقت خاصى براى او منظور شده.مثل نمازهاى يوميّه و حج خانه خدا و روزه و...

در واجب موقت،در دو مقام بحث مى‌شود:

1.مقام ثبوت و احتمالات.

2.مقام اثبات و دلالت دليل.

اما به حسب مقام ثبوت:سه صورت در آن متصور است:

1.مقدار زمانى كه شرع مقدس براى آن عمل معين نموده،به مراتب كمتر باشد از مقدار زمانى كه انجام عمل طول مى‌كشد.مثلا انجام عمل 5 ساعت طول مى‌كشد ولى شارع 1 ساعت براى آن تعيين كرده.

2.مقدار زمانى كه شرع مقدس براى آن اختصاص داده،مساوى باشد با مقدار زمانى كه اتيان به واجب طول مى‌كشد.مثلا 5 ساعت-5 ساعت.

3.مقدار زمانى كه شارع براى آن معين نموده به مراتب بيشتر از مقدار زمانى است كه انجام عمل طول مى‌كشد.مثلا انجام عمل 1 ساعت طول مى‌كشد ولى شارع 5 ساعت وقت معين نموده.

اما به حسب مقام اثبات:احتمال اول،محال است و از مولاى حكيم صادر نمى‌شود چون مستلزم تكليف به محال است.احتمال دوم،عند جميع الاصوليين،هم ممكن است و هم واقع شده و نامش هم واجب مضيق است.مثل صوم ماه رمضان كه وقتش از اول طلوع فجر تا غروب است و فعل آن‌هم همين مقدار طول مى‌كشد.و احتمال سوم،نامش واجب موسع است چون وقت توسعه دارد و مكلف در وسعت است.مانند نماز يوميّه،نماز آيات و...

حال،اين قسم مورد اختلاف است كه آيا مثل احتمال اول ممتنع است يا مثل