زيرا بر مبناى اصول ديالكتيك هرچيز خودش خودش نيست بلكه هر چيز غير خودش است؛ چون اصل همبستگى، حقيقت هر چيزى را مشتمل بر نفى خود و متحّد با آن دانسته و اصل حركت عمومى اشياء را در حال شدن مستمر مى‌داند، بنابراين هيچ چيز خودش خودش نيست، بلكه غير خودش است.

همچنين بر مبناى اصول ديالكتيك هيچ‌گاه يك حقيقت ثابت نخواهيم داشت، بلكه هر حقيقتى دائماً در تحّول و دگرگونى است؛ زيرا اصل حركت عمومى، حقيقت ثابت را به‌طور كلى نفى مى‌كند.

و نيز بر مبناى اين اصول نه تنها تناقض ممتنع نيست، كه تناقض يك قانون عمومى و حتمى است، و جهان سراسر مملو از تناقض و تضاد است، و همين تضاد و تناقض عمومى است كه حركت عمومى اشياء را به دنبال دارد.

آنچه بيان شد خلاصه‌اى بود از آنچه به‌نام منطق ديالكتيك تجربى از آن تعبير مى‌شود، در اينجا بايد اين نكته را متذكّر شد كه در رابطه با اصول ديالكتيك دو نوع بحث و بررسى وجود دارد:

نوع اول: بررسى اصول ديالكتيك از زاويه جهان‌بينى؛ يعنى بررسى اينكه اصولًا آيا مى‌توان اين اصول را به عنوان قوانين حاكم بر جهان هستى پذيرفت؟