شناخت است، يعنى پس از آنكه دانستيم كه شناخت انسان اجمالًا داراى ارزش است و فى‌الجمله واقعيت‌هاى جهان را براى انسان كشف مى‌كند سؤالى كه باقى مى‌ماند اين است كه حدود و مقدار اين كاشفيت چيست؟

و به عبارتى ديگر: در اينجا حدود و مقدار حقيقت را در شناخت انسانى هم از نظر كمّيت و هم از نظر كيفيت بررسى مى‌كنيم، از نظر كمّيت بايد بدانيم چه مقدار از شناخت‌هاى انسان حقيقت و چه مقدار خطا هستند، و از نظر كيفيت بايد بدانيم در آنجا كه معرفتى را «حقيقت» مى‌دانيم تا چه اندازه حقيقت است و آيا مى‌توان به شناختى دست يافت كه صددرصد حقيقت باشد؟

البته طبق آنچه در گذشته در رابطه با معناى «حقيقت» گفتيم، «حقيقت» قابل كم و زياد شدن و به اصطلاح تشكيك پذير نيست، يعنى نمى‌توان تصوّر كرد كه معرفتى حقيقى باشد و معرفتى ديگر حقيقى‌تر، يعنى حقيقى بودنش بيشتر باشد؛ زيرا مطابقت با واقع امرى است كه بيش از دو حالت در آن متصور نيست يا نفى يا اثبات، چون معرفت يا مطابق با واقع است كه حقيقت است، و يا مطابق نيست كه خطاست و حالت سوّمى متصور نيست، بنابراين درجه‌بندى در مفهوم «حقيقت» معقول نيست.

ولى در آينده بيان خواهد شد كه بعضى از مكتب‌ها بر مبناى تعاريف خاصى كه از «حقيقت» مى‌كنند آن را تشكيك پذير مى‌دانند.