ريشه در عدم ايمان به خدا دارد. امام در اين نامه رهبر شوروى را از افتادن در دام سلطه آمريكا بر حذر داشته بود. در بخشى از اين نامه آمده است:

جناب آقاى گورباچف! بايد به حقيقت رو آورد.

مشكل اصلى كشور شما مسئله مالكيت و اقتصاد و آزادى نيست. مشكل شما عدم اعتقاد واقعى به خداست. همان مشكلى كه غرب را هم به ابتذال و بن‌بست كشيده و يا خواهد كشيد.[1]

در تاريخ هشتم فروردين 1368 (28 مارس 1989) امام خمينى (قدس سره) عدم صلاحيت آقاى منتظرى را از تصدى عنوان قائم مقام رهبرى انقلاب و نظام اسلامى اعلان و وى را از قائم مقامى خود خلع كرد. نامبرده در تير ماه 1362 (ژوئيه 1983) از سوى مجلس خبرگان رهبرى به اين سمت برگزيده شده بود. در نامه ارسالى امام خمينى (قدس سره) به وى به مناسبت خلع از قائم مقامى تأكيد شده بود كه از همان آغاز امام خمينى (قدس سره) او را شايسته اين مسئوليت نمى‌دانسته؛ ولى در عين حال نمى‌خواسته است دخالتى در اختيارات مجلس خبرگان به عمل آورد و به طرق مختلف تلاش كرده است تا او را متوجه نقاط ضعف موضع‌گيرى‌ها و ذهنيت‌هاى سياسى وى و نيز فساد عناصرى كه در دفتر خود به كار گماشته كند و ميزان خطرى‌

[1] . صحيفه امام، ج 21، ص 221.