شد، و از اين طريق راه براى تشكيك در «اصل وجود معيارهاى اخلاقى راستين» يا خلط بين معيارهاى اخلاقى راستين و معيارهاى اخلاقى كاذب و دروغين هموار مى‌شود.

بر مبناى نظريه «وجوب يا الزام اخلاقى» هر فعل ارادى از يك «دستور» يا «اراده» نشأت مى‌گيرد، كه آن دستور يا اراده، برخاسته از يك «مرجح اخلاقى» است. بنابر آنچه گفتيم معيارهاى اخلاقى راستين از ذات بارى تعالى نشأت مى‌گيرد، بنابراين «مرجحات اخلاقى راستين» جلوه‌اى از ذات بارى تعالى، و در حقيقت متّحد با ذات بارى تعالى مى‌باشند، و با توجه به اين كه ذات بارى تعالى ذاتى ازلى و ابدى است، مرجحات اخلاقى راستين نيز جلوه‌اى از ذات ازلى و ابدى اويند، و همين مرجحات اخلاقى ابدى و ازلى مبناى اراده ازلى و ابدى او مى‌باشند. بر همين اساس است كه در قرآن كريم دستور صادر از ذات بارى تعالى «دستور واحد» عنوان شده است وما أمرنا إلّا واحدة كلمح بالبصر اين دستور واحد همان دستور ازلى و ابدى خداوند است كه از مرجحات اخلاقى ازلى و ابدى متحد با ذات بارى تعالى نشأت گرفته است.

بر اين اساس مى‌توان گفت: هر اراده‌اى كه در نفس انسانى شكل مى‌گيرد اگر برخاسته از مرجحات اخلاقى راستين باشد به معناى خضوع نفس انسانى براى اراده ذات بارى تعالى است، و اگر از مرجحات اخلاقى دروغين نشأت گيرد به معناى تمرد بر ذات بارى تعالى و خروج از دائره امر و دستور اوست.

تطبيق دوم: تطبيق نظريه وجوب و الزام اخلاقى بر رفتار انسان فرد

در گذشته گفتيم هويت و شخصيت انسان فرد را همان معيارهاى اخلاقى پذيرفته شده توسط او شكل مى‌دهند. اين بدان سبب است كه معيارهاى اخلاقى پذيرفته شده توسط فرد اراده او را شكل مى‌دهد، و اراده او رفتار او را در پى دارد، و با تكرار رفتار برخاسته از يك نوع باور اخلاقى شخصيّت آدمى شكل مى‌گيرد.

بنابراين نه تنها «اراده» انسان فرد، و رفتار برخاسته از آن اراده از «مرجحات اخلاقى» يا به عبارتى ديگر «باورهاى پذيرفته شده اخلاقى» برمى‌خيزد، بلكه هويت و شخصيّت فردى او نيز از همين منبع نشأت گرفته و از همين سرچشمه مايه مى‌گيرد.

انسان فرد ابتدا باورهاى اخلاقى خويش را از پدر و مادر دريافت مى‌كند، سپس در نتيجه اختلاط با مظاهر اجتماعى نظير مدرسه، رسانه، دوست و آشنا و ... به تغيير آن باورهاى اخلاقى يا