بنا بر آنچه گفتيم: مدلول التزامى «الكُرُّ ألفٌ وَمأتا رَطْلٍ» عراقى بودن رطل را در دليل ديگر نفى كرد و بر مكى بودن آن منطبق بود و مدلول التزامى «الكُرُّ سِتُّ مِأةِ رَطْلٍ» مكى بودن رطل را در دليل ديگر نفى كرد و با عراقى بودن آن مطابق بود. كه اين هر دو مدلول التزامى با احتمال مشترك كه همان عراقى بودن رطل در دليل نخست و مكى بودن رطل در دليل دوم بود مطابق بود.

لكن در آنجا كه هر يك از دو دليل مدلول التزامى منطبق بر احتمال مشترك نداشته باشند اين روش قابل تطبيق نخواهد بود؛ لكن مى‌توان بيانى ديگر براى رفع اجمال در اين‌گونه موارد پيشنهاد كرد كه متوقف بر وجود مدلول التزامى منطبق بر احتمال مشترك در دليل ديگر نباشد و آن اين است كه هر يك از دو دليل مجمل نافى احتمال سوم است زيرا احتمال سوم- حسب الفرض- خارج از مفادّ كلا الدليلين است. بنابر اين، در اينجا سه نوع احتمال داريم:

1) احتمال مشترك بين كلا الدليلين؛

2) احتمال مختص بكل من الدليلين؛

3) هر احتمالى خارج از احتمال مختص و مشترك.

هر يك از دو دليل داراى يك احتمال مختص و يك احتمال مشترك است و نافى احتمال ثالث، اين احتمال ثالث كه به وسيله يك دليل نفى مى‌شود شامل احتمال مختص دليل ديگر است و نتيجه چنين مى‌شود كه دليل حجيت هر يك از دو دليل مجمل با دلالت التزامى احتمال مختص به دليل ديگر را نفى مى‌كند و بالاخره تنها احتمال مشترك بين الدليلين مشمول دليل حجيت مى‌ماند.

تطبيق اين مطلب بر دو روايت مربوط به تقدير كرّ به ارطال چنين است كه دليل حجيت خبر شامل دو دليل مجمل يعنى: «الكُرُّ سِتُّ مِأةِ رَطْلٍ» و «الكُرُّ ألفٌ وَمأتا رَطْلٍ» مى‌شود:

1. در دليل مجمل اول دو احتمال وجود دارد:

\* احتمال مشترك اين دليل: اين است كه مراد از رطل در اين دليل مكى باشد كه با مراد بودن رطل عراقى از دليل دوم سازگار است؛