responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : اصول فقه نوين المؤلف : اراکی، محسن    الجزء : 1  صفحة : 231

حكايت لفظ از معنا كه نتيجه آن حكايت حقيقى لفظ است از معنا، و از آنجا كه حكايت لفظ از معنا متوقّف بر فناى لفظ در معناست در مقام اعتبار و لحاظ، و فناى لفظ واحد در مقام اعتبار و لحاظ، در دو معناى مستقل از يكديگر يا بيشتر ممكن نيست. بنابر اين، وضع لفظ براى دو معناى مستقل از يكديگر ممكن نخواهد بود.

پاسخ اين شبهه‌ اين است كه:

1) اگر اين اشكال به جا باشد در آنجاست كه بخواهند لفظ را در آن واحد براى دو معنا وضع كنند؛ زيرا در اينجاست كه ممكن است گفته شود كه اعتبار حكايت لفظ واحد در آن واحد از دو معنا ممكن نيست، در حالى كه در اشتراك لفظى معمولا وضع لفظ براى هر يك از دو معنا يا معانى در ازمنه مختلف و گاه در امكنه مختلف و- احياناً- توسط واضعان مختلف صورت مى‌گيرد، و معمولًا چنين نيست كه لفظ واحد در آن واحدى براى دو معنا يا بيشتر وضع گردد. و اعتبار حكايت لفظ از معنايى در يك زمان و در يك وضع، و اعتبار حكايت آن لفظ از معنايى ديگر در زمانى ديگر و در وضعى ديگر، نه تنها ممتنع نيست؛ بلكه به كثرت واقع است؛

2) اساساً اگر اشكالى از ناحيه امنتاع حكايت لفظ واحد از دو معنا در آن واحد نيز وجود داشته باشد مربوط به حكايت بالفعل لفظ از معناست كه از شؤون مقام استعمال است، در حالى كه در اشتراك لفظى سخن از وضع يك لفظ براى دو معنا در دو وضع جدا از يكديگر است، و مانعى از نظر عقل وجود ندارد كه لفظى براى معنايى وضع شود يعنى حكايت آن لفظ از معنا اعتبار شود، و در وضعى ديگر حكايت آن لفظ از معنايى ديگر اعتبار شود؛ زيرا اعتبار حكايت لفظ از معنا به لفظ خاصّيت حكايت بالقوه از معنا مى‌بخشد و فراهم آمدن دو خاصّيت حكايت بالقوه از دو معنا در لفظ واحد از نظر عقل ممتنع نيست؛

3) در مقام استعمال نيز مشكلى از ناحيه وضع لفظ براى دو معنا يا بيشتر در وضع‌هاى متعدد پيش نمى‌آيد؛ زيرا همان گونه كه گفته شد در نتيجه وضع‌هاى متعدد لفظ براى معانى متعدد آنچه در لفظ حاصل مى‌آيد قوه حكايت و دلالت از چند معناست؛ لكن‌

اسم الکتاب : اصول فقه نوين المؤلف : اراکی، محسن    الجزء : 1  صفحة : 231
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست