فخرالدین[1]
در کتاب حفظ البدن مینویسد: باید که در خوردنیها
ترتیب نگاه دارد و آنچه لطیفتر[2] و
روانتر بود اول آن خورند؛ زیرا که اول اگر غلیظ خورَد، آنگاه
لطیف، آن لطیف زود بگذرد و چون غلیظ ناگواریده باشد،
لطیف راه نیابد تا بگذرد، پس هم آنجا فاسد شود.[3]
لقمه کوچک و جويدن کامل
کامل جویدن لقمه، اولین مرحله از یک هضم
خوب و سالم است. آمیخته شدن بزاق دهان با غذا در هضم غذا از اهمیت بسیار
بالایی برخوردار است.
رسول خدا در بیان آداب غذا خوردن میفرمایند: أَمَّا الْأَدَبُ
فتَصْغِيرُ اللُّقْمَةِ وَالْمَضْغُ الشَّدِيدُ؛ «اما آداب آن، کوچک کردن لقمه و
جویدن کامل است».[4]
امام علی میفرمایند: «کسی که لقمة خود را به خوبی
بجود، فرشتگان برای او دعا میکنند که روزی او وسیع شود و
حسنات او دو برابر شود» [5]
رسول خدا: صَغِّرُوا رِغَافَكُمْ فَإِنَ مَعَ كُلِ رَغِيفٍ بَرَكَةً؛ «لقمههایتان را
کوچک بگیرید که به هر لقمهای برکتی است [از جانب خدا]».[6]
وجود بزاق و مخلوط شدن کامل لقمة غذا با آن برای هضم
کامل غذا ضروری است و این کار تنها با جویدن کامل غذا امکانپذیر
خواهد شد.
پس از آنکه لقمه را داخل دهان گذاشتید و مشغول
جویدن شدید، قاشق را بر زمین بگذارید و به فکر تدارک و
آمادهسازی لقمة بعدی نباشید. با این کار،
[2]. غذایی است که وقتی بدن
روی آن اثر میکند، به سرعت هضم میشود و مورد استقاده اندام
قرار میگیرد. به عبارت دیگر از این دسته غذاها خون
رقیقی تولید میشود که به سهولت جزء بدن می شود (مروری
بر کلیات طب سنتی ایران، ص67).