مشغول آن عمل شد اجاره صحيح است.

مسأله 2187- كسى كه نمى‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره بفهماند كه ملك را اجاره داده يا اجاره كرده صحيح است.

مسأله 2188- اگر خانه يا دكّان يا اطاقى را اجاره كند و صاحب ملك با او شرط كند كه فقط خود او از آنها استفاده نمايد، مستأجر نمى‌تواند آن را به ديگرى جهت استفاده از آنها اجاره دهد مگر آنكه اجاره طورى باشد كه استفاده مخصوص خودش باشد، مثل اينكه زنى منزل يا اطاقى را اجاره كند و بعداً شوهر كرده و اطاق يا منزل را جهت سكناى خودش اجاره دهد. و اگر مالك شرط نكند، مى‌تواند آن را به ديگرى اجاره دهد. ولى اگر بخواهد به زيادتر از مقدارى كه آن را اجاره كرده اجاره دهد، بايد در آن كارى مانند تعمير و سفيدكارى انجام داده باشد، يا به غير جنسى كه اجاره كرده آن را اجاره دهد، مثلا اگر با پول اجاره كرده به گندم يا چيز ديگر اجاره دهد، و بنابر احتياط وجوبى اجاره كشتى نيز حكم خانه را دارد.

مسأله 2189- اگر اجير با انسان شرط كند كه فقط براى خود انسان كار كند، نمى‌شود او را به ديگرى اجاره داد مگر به نحوى كه در مسأله قبلى گذشت، و اگر شرط نكند، چنانچه او را به چيزى كه اجرت او قرار داده اجاره دهد، بايد زيادتر نگيرد، و اگر به چيز ديگرى اجاره دهد، مى‌تواند زيادتر بگيرد، و همچنين است اگر خودش اجير كسى شود و براى انجام آن عمل شخص ديگرى را به كمتر اجاره نمايد، ولى اگر مقدارى از آن عمل را خودش انجام داده باشد مى‌تواند ديگرى را به كمتر اجاره نمايد.

مسأله 2190- اگر غير خانه و دكّان و اطاق و اجير، چيز ديگر مثلا زمين را اجاره كند و مالك با او شرط نكند كه فقط خودش از آن استفاده نمايد، اگرچه بيشتر از مقدارى كه اجاره كرده آن را اجاره دهد اشكال ندارد.

مسأله 2191- اگر خانه يا دكّانى را مثلا يك ساله به صد تومان اجاره كند و از نصف آن خودش استفاده نمايد، مى‌تواند نصف ديگر آن را به صد تومان اجاره دهد، ولى اگر بخواهد نصف آن را به زيادتر از مقدارى كه اجاره كرده مثلا به صد و بيست تومان اجاره دهد، بايد در آن، كارى مانند تعمير انجام داده باشد.