خريدار و
فروشنده قصد خريد و فروش داشته باشند معامله صحيح است.
مسأله
2135- در معامله بيع شرط اگرچه فروشنده اطمينان داشته باشد كه هرگاه سر
مدّت پول را ندهد، خريدار ملك را به او مىدهد، معامله صحيح است، ولى اگر سر مدّت
پول را ندهد، حق ندارد ملك را از خريدار مطالبه كند، و اگر خريدار بميرد تا پول را
نداده نمىتواند ملك را از ورثه او مطالبه نمايد.
مسأله
2136- اگر چاى اعلا را با چاى پست مخلوط كند و به اسم چاى اعلا بفروشد،
مشترى مىتواند معامله را بهم بزند.
مسأله
2137- اگر خريدار بفهمد مالى را كه خريده عيبى دارد، مثلا حيوانى را بخرد
و بفهمد كه يك چشم آن كور است، چنانچه آن عيب پيش از معامله در مال بوده و او
نمىدانسته، مىتواند معامله را بهم زده و آن مال را به فروشنده برگرداند، و
چنانچه برگرداندن ممكن نباشد مثلا در آن مال تغييرى حاصل شده يا تصرّفى كه مانع از
رد است نموده باشد، در اين صورت فرق قيمت سالم و معيوب آن را معيّن كند و به نسبت
تفاوت قيمت سالم و معيوب از پولى كه به فروشنده داده پسبگيرد، مثلا مالى را كه به
چهار تومان خريده اگر بفهمد معيوب است، در صورتى كه قيمت سالم آن هشت تومان و قيمت
معيوب آن شش تومان باشد، چون فرق قيمت سالم و معيوب يك چهارم مىباشد مىتواند يك
چهارم پولى را كه داده يعنى يك تومان از فروشنده بگيرد.
مسأله
2138- اگر فروشنده بفهمد در عوضى كه مالش را به آن فروخته عيبى هست،
چنانچه آن عيب پيش از معامله در عوض بوده و او نمىدانسته، مىتواند معامله را بهم
زده و آن عوض را به صاحبش برگرداند، و چنانچه از جهت تغيير يا تصرّف نتواند
برگرداند مىتواند تفاوت قيمت سالم و معيوب را به دستورى كه در مسأله پيش گفته شد
بگيرد.
مسأله
2139- اگر بعد از معامله و پيش از تحويل دادن مال، عيبى در آن پيدا شود،
خريدار مىتواند معامله را بهم بزند، و نيز اگر در عوض مال بعد از معامله و پيش از
تحويل دادن، عيبى پيدا شود، فروشنده مىتواند معامله را بهم بزند، ولى اگر بخواهند
تفاوت قيمت بگيرند جايز نيست.
مسأله
2140- اگر بعد از معامله عيب مال را بفهمد لازم نيست فوراً معامله را بهم
بزند، و بعداً هم حقّ بهم زدن معامله را دارد، و همچنين است حكم در ساير خيارات.