معيوب، يا پير بدهد، بلكه اگر بعضى از آنها سالم و بعضى مريض و دسته‌اى معيوب و دسته ديگر بى‌عيب و مقدارى پير و مقدارى جوان باشند، احتياط واجب آن است كه براى زكاة آنها سالم و بى‌عيب و جوان بدهد.

مسأله 1931- اگر پيش از تمام شدن ماه يازدهم، گاو و گوسفند و شترى را كه دارد با چيز ديگرى عوض كند، يا نصابى را كه دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نمايد، مثلا چهل گوسفند بدهد و چهل گوسفند ديگر بگيرد، زكاة بر او واجب نيست.

مسأله 1932- كسى كه بايد زكاة گاو و گوسفند و شتر را بدهد، اگر زكاة آنها را از مال ديگرش بدهد، تا وقتى شماره آنها از نصاب كم نشده، همه ساله بايد زكاة را بدهد، و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اول كمتر شوند، زكاة بر او واجب نيست، مثلا كسى كه چهل گوسفند دارد، اگر از مال ديگرش زكاة آنها را بدهد، تا وقتى كه گوسفندهاى او از چهل كم نشده، همه ساله بايد يك گوسفند بدهد، و اگر از خود آنها بدهد، تا وقتى به چهل نرسيده، زكاة بر او واجب نيست.

مصرف زكاة

مسأله 1933- انسان مى‌تواند زكاة را در هشت مورد مصرف كند:

اول- فقير، و او كسى است كه مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد، ولى كسى كه صنعت يا ملك يا سرمايه‌اى دارد كه مى‌تواند مخارج سال خود را بگذراند فقير نيست.

دوم- مسكين، و او كسى است كه از فقير سخت‌تر مى‌گذراند.

سوم- كسى كه از طرف امام (عليه السلام) يا نائب امام مأمور است كه زكاة را جمع و نگهدارى نمايد و به حساب آن رسيدگى كند و آن را به امام يا نائب امام يا فقرا برساند.

چهارم- كافرهائى كه اگر زكاة به آنان بدهند، به دين اسلام مايل مى‌شوند يا در جنگ به مسلمانان كمك مى‌كنند.

پنجم- خريدارى بنده‌هائى كه در شدّت مى‌باشند و آزاد كردن آنان.

ششم- بدهكارى كه نمى‌تواند قرض خود را بدهد.

هفتم- فى سبيل الله، يعنى كارهائى كه مى‌توان با آنها قصد قربت نمود، مثل ساختن مسجد و