شغلش سفر كند نمازش تمام است، و اگر در ماه دو يا سه روز به مأموريت مى‌رود نمازش در سفر قصر است، و اللّه العالم.

435

- طلبه‌اى قم را به عنوان وطن دوم اتخاذ و پس از چند سال در يكى از ادارات مشغول به كار شد و از وطن اتخاذى اعراض ننموده بلكه هر ماه يك بار براى گرفتن شهريه (يا دو ماه يك بار) و رفتن به وطن اتخاذى به آن قم مى‌رود، نماز و روزه‌اش در آن شهر چه حكمى دارد؟

بسمه تعالى‌

- چنانچه اعراض نموده است مثل اينكه قصد دارد كه در شهر محل اداره بماند و به قم براى سكونت بر نگردد در شهر قم مسافر است. ضمنا گرفتن شهريه براى چنين شخصى محل اشكال است، و اللّه العالم.

436

- طلبه‌اى شاغل در يكى از استانها است و در طول سال چند بار براى كار ادارى به تهران مى‌آيد حكم نماز و روزه‌اش چيست؟ و چنانچه در اين سفر به قم برود با توجه به اينكه قم وطن اتخاذى او است حكم نماز و روزه‌اش در رفت و برگشت و در تهران و قم چگونه است؟

بسمه تعالى‌

- چنانچه عمل وى عمل مباحى است، نمازش شكسته است، و اگر از قم كه وطن اتخاذى وى است اعراض نكرده باشد در آنجا نماز را تمام و در ذهاب و اياب شكسته مى‌خواند، و اللّه العالم.

437

- اگر راننده‌اى براى راه انداختن ماشينش با وسيله ديگر از وطن خود يا از غير وطن براى خريد لوازم به هشت فرسخى برود تكليفش نسبت به قصر و اتمام چيست؟

بسمه تعالى‌

- نماز را بايد تمام بخواند، و اللّه العالم.

438

- حكم روزه و نماز معلمان رسمى آموزش و پرورش كه از محل سكونت خود جهت تدريس به محلى ديگر خارج از مسافت شرعى مى‌روند چيست؟

بسمه تعالى‌

- افراد مزبور كه جهت تدريس حد اقل هفته‌اى يك بار در حدّ مسافت شرعى يا بيشتر از آن تردد مى‌كنند نمازشان در محل تدريس تمام و روزه‌شان صحيح است، و اللّه العالم.