بين قصر و تمام جمع كنند و روزه را اگر گرفتند مجزى است و قضا ندارد، بلى اگر قصد داشته باشند مدت زيادى مثل هشت سال در شهرى بمانند- و لو براى درس خواندن باشد- نمازشان در آنجا تمام و روزه‌شان صحيح است، و اللّه العالم.

432

- چنانچه مسافت محل اسكان و كار كمتر از چهار فرسخ و بيشتر از حدّ ترخص باشد و در محل اسكان قصد عشره نمايد، نماز و روزه‌اش چه حكمى دارد؟ و در قصد عشره، ماندن ده روز معتبر است يا بعد از خواندن نماز چهار ركعتى مى‌تواند هر روزه به مدت يك روز ادارى از محل اسكان به محل كار برود و اخلال در قصد عشره بوجود نيايد؟

بسمه تعالى‌

- چنانچه قصد اقامت ده روز نمايد و بعد از ده روز يا خواندن يك نماز چهار ركعتى تصميمش عوض شود و براى كار به كمتر از مسافت رود، در محل سكونت و كار و بين راه نمازش را تمام مى‌خواند، و اللّه العالم.

433

- دانش‌آموزان و دانشجويان، معلمان، سربازان و كارمندانى كه به جهت تحصيل، سربازى يا شغل و كار خود هفته‌اى يك روز يا بيشتر به مسافت شرعى (45 كيلومتر) سفر مى‌كنند، حكم نماز و روزه آنها چيست؟

بسمه تعالى‌

- در فرض سؤال، نماز معلمان و كارمندان در سفر مذكور تمام و روزه‌شان صحيح است، و دانش‌آموزان و دانشجويان كه براى تحصيل اين سفر را انجام مى‌دهند در نمازشان بين قصر و تمام جمع كنند و روزه را اگر گرفتند مجزى است و قضا ندارد، و سربازانى كه در دوره آموزش هستند حكم دانش‌آموزان و دانشجويان را دارند و اگر در محل خدمت كارى به آنها واگذار شده و در هر هفته رفت و آمد مى‌كنند حكم آنها حكم معلمان و كارمندان مى‌باشد، و اللّه العالم.

434

- روحانيون محترمى كه دوره سربازى خود را بعنوان روحانى مستقر در روستاها و غيره مى‌گذرانند، آيا مصداق كسانى هستند كه شغلشان در سفر باشد يا خير؟ و كسانى كه براى دوره سربازى مستقر نيستند بلكه كارشان هدايت و ارشاد است و حقوق هم مى‌گيرند اين عزيزان مصداق كسانى هستند كه شغلشان در سفر است؟

بسمه تعالى‌

- چنانچه در يك محل قصد اقامه ده روز نمايد يا هر هفته حد اقل يك بار براى‌