388

- ما عده‌اى از كارگران شركت گاز و نفت هستيم، كارمان به صورت اقمارى است به اين معنى كه 15 روز تقريبا در سر كار هستيم و 13 روز در وطن خودمان مشغول استراحت هستيم. محل كار بندر عباس جزيره قشم و محل وطن، تهران و ساير شهرها مى‌باشد.

ما در وطن خودمان حد اقل 10 روز مى‌مانيم و به جزيره قشم كه مى‌رويم باز از اول احيانا قصد داريم تا شهر قشم يا درگهان كه بيشتر از 8 فرسخ است برويم.

سؤال ما اين است كه با توجه به اينكه شغل ما در سفر است و با توجه به مطالب بالا و اينكه سالها كار ما اين است آيا ما دائم السفر هستيم يا نه، نماز و روزه را در محل كار چگونه انجام دهيم؟

بسمه تعالى‌

- چنانچه در آن پانزده روز كه سر كار هستيد براى كارتان در حد مسافت شرعى تردد مى‌كنيد- و لو در هفته‌اى يك بار- نمازتان در اين سفرها كه براى كارتان است تمام و روزه‌تان صحيح است و ماندن ده روز در وطن موجب شكسته شدن نماز در سفر بعد از آن نمى‌شود، و اللّه العالم.

389

- فردى از وطن تا محل كار او 40 كيلومتر مسافت است و هر روز رفت و آمد مى‌كند.

اين فرد روى نظر جنابعالى نماز او تمام و روزه او صحيح است. همين فرد اگر بعد از ظهرها شغل ديگرى در جاى ديگرى داشته باشد، كه يا مدت آن كم است (مثلا يك ماه)، يا كم به سراغ آن كار مى‌رود (مثلا هر 15 روز يك مرتبه) كه از وطن تا محل كار دومش به مقدار مسافت است، آيا اين شغل دوم مستقلا حساب مى‌شود، يا جزء همان شغل اول حساب است، كه مثلا هر 20 روز يك مرتبه هم رفت، نماز تمام باشد؟

بسمه تعالى‌

- در فرض سؤال در سفرهايى كه براى شغل دوم است، نسبت به نمازهاى چهار ركعتى احتياط كند، و اللّه العالم.

390

- معلمى در هفته فقط يك روز در وطن خود بوده و بقيه هفته را در شهر ديگر است و نيز معلمى كه هر روز به شهر ديگر رفت و آمد مى‌كند، تكليف روزه و نمازش چيست؟