843

- درختى كه در زمين مرطوب خود به خود مى‌رويد و بعد از چند سال محصول مى‌دهد، حكم خمس آن چگونه است؟

بسمه تعالى‌

- چنانچه در ملك خود شخص باشد خمس دارد؛ و اگر در ملك خودش نيست، تا وقتى كه در زمين مباح است خمس ندارد، و اگر ميوه يا چوبى كه ماليّت دارد از آن جدا كند و صرف مخارج سالش نشود خمس دارد، و اللّه العالم.

844

- كتابهايى دارم كه با سهم امام عليه السّلام و پول غير سهم امام عليه السّلام خريده‌ام، اين كتابها در چه صورت مورد خمس قرار مى‌گيرند؟

[بسمه تعالى‌]

- اگر از ربح سالهاى گذشته خريده باشيد كه خمس آن ربحها را نداديد بايد خمس را به قيمت خريد بدهيد، امّا اگر از ربح سال خريده باشيد در صورتى كه در سال خريد احتياج به آن كتاب نداشته‌ايد بايد به قيمت فعلى خمس آن را بدهيد، و اللّه العالم.

845

- كشاورز كه درختكارى مى‌كند و بعد از پنج سال قطع مى‌كند و بعضى چوبها را براى پختن غذا و لوازم گرم كردن مثل بخارى و حمام و غيره استعمال مى‌كند و بعضى چوبها را در سقف خانه استفاده مى‌كند، آيا بر اينها خمس تعلق مى‌گيرد يا خير؟

بسمه تعالى‌

- چنانچه آنچه را صرف سوخت مى‌كند ماليّت نداشته باشد خمس ندارد و بقيّه را بايد تخميس كند، و اللّه العالم.

846

- اين جانب قالى‌باف مى‌باشم و چندين سال است مشغول به اين حرفه هستم، حكم خمس امسال و سال گذشته من چگونه است؟

بسمه تعالى‌

- آن مقدار از فرش كه سال قبل بافته‌ايد بايد آن را تخميس كنيد، و چنانچه تخميس نكرده و با آن وسايل خانه خريده‌ايد خمس آن مقدارى را كه سال قبل بافته شده بايد بپردازيد، و اللّه العالم.

847

- منفعتى كه به دست انسان مى‌آيد و آن را به كسى قرض مى‌دهد ولى قرض‌گيرنده از يك سال بيشتر نگه مى‌دارد به سبب تنگدستى يا غير تنگدستى و بعد از يك سال و چند ماه به قرض دهنده مى‌پردازد، آيا خمس اين به قرض دهنده واجب مى‌شود يا خير؟