بسمه تعالى‌

- كفاره افطار عمدى روزه كه شصت مدّ است بايد به شصت فقير داده شود، بلى اگر روزهايى كه براى افطار عمدى در آن كفاره داده مى‌شود متعدد باشد، شخص مى‌تواند به تعداد آن روزها از شصت مد بگيرد، و اللّه العالم.

610

- شخصى كفاره ماه رمضان بر گردن دارد و مى‌خواهد به شصت نفر اطعام بدهد، آيا مى‌شود مثلا بيست الى سى نفر فقير و بقيه را از همسايگان يا اقوام دعوت نمايد براى خوردن طعام و نظر اين شخص هم اين باشد كه نگذارد فقيران بدانند كه براى چه به آنها غذا مى‌دهد تا خداى نكرده سرشكسته نگردند؟

بسمه تعالى‌

- در اطعام شصت مسكين فرق ندارد كه از همسايگان باشد يا غير آنها، و نيز لازم نيست به آنها بگويد كه چرا به آنها اطعام مى‌دهد ولى بايد به كسانى داده شود كه فقير هستند، و اللّه العالم.

611

- مادر بزرگم روزه‌هاى ماه مبارك رمضان را نگرفته و در خانه دامادش زندگى مى‌كند و پسرى ندارد و هيچ چيز براى كفاره ندارد، آيا مى‌تواند دخترش كفاره او را بدهد؟

بسمه تعالى‌

- بر دختر واجب نيست، و اگر مادر بزرگ عذر شرعى داشته و روزه نگرفته و مال ندارد كه فديه روزه را بدهد چيزى بر او لازم نيست، و اگر دخترش به او مالى را بخشيد فديه را از آن تهيه كرده و به فقير اطعام مى‌كند. و اگر روزه را بدون عذر نگرفته و كفاره عمدى را نمى‌تواند بپردازد هر مقدار مى‌تواند صدقه بدهد و استغفار كند، و اللّه العالم.

612

- زنى در ماه رمضان قرص مى‌خورد تا حيض نشود، روزه‌اش صحيح است يا نه؟ و اگر زن لكّه ببيند يا خون ببيند برايش غسل واجب مى‌شود يا خير؟

بسمه تعالى‌

- روزه‌اش صحيح است، و اگر خون سه روز استمرار نداشته باشد حكم استحاضه را دارد، و اللّه العالم.

613

- اگر شخصى براى نجات دادن كسى كه در حال غرق شدن است مجبور شود سر خود را كلا در آب فرو برد، آيا روزه‌اش باطل است يا خير؟

بسمه تعالى‌

- روزه‌اش باطل است، و چنانچه روزه ماه رمضان باشد بنا بر احتياط واجب در بقيه روز امساك نمايد، و اللّه العالم.