ضمان‌

(1275)

- شخصى قوچ خود را كه عادت جنگيدن داشت در گلّه‌اى رها كرد كه آن گلّه از خودش نيست، قوچ وى با قوچ گلّه جنگيد و آن را كشت، آيا صاحب قوچ بايد قيمت قوچ مرده را بپردازد؟ نيز اگر اين قوچ عادت جنگيدن نداشت چطور؟

[جواب‌]

باسمه تعالى؛ در فرضى كه قوچ عادت به جنگيدن دارد، رها كردن آن در گلّه و كشتن حيوان ديگر موجب ضمان است؛ و در فرض دوم، ضمانى نيست، و الله العالم.

(1276)

گوسفندى مريض بوده و نمى‌توانست با گله راه برود؛ چوپان كه صاحب آن را نمى‌شناخت، سر راه خود تحويل خانه‌اى مى‌دهد كه صاحب آن را بيابند و در خانه هم جز فرزندان نابالغ نبودند، شامگاه گوسفند مرده بود، ضمان آن بر گردن كيست؟

[جواب‌]

باسمه تعالى؛ اگر چوپان در گذاشتن گوسفند به آن محل كوتاهى نكرده، مثل اينكه به مالك دسترسى نداشته و مكان ديگرى هم نبوده كه در آنجا از مردار شدن حيوان جلوگيرى شود، در اين صورت ضامن نيست، و الله العالم.

(1277)

منظور از ضمان در اين فتوا از مرحوم حضرت امام (ره) چيست: «زياده‌روى در مصرف آب و برق حرام و موجب ضمان نيز مى‌گردد»؟

[جواب‌]

باسمه تعالى؛ مراد اين است كه اگر در مصرف آب و برق زياده‌روى كند، قيمت آن‌