ابتدا خمس نداشته است و قيمتش زياد شود مانند؛ ارثى كه به او رسيده است خمس به آن تعلق نمى‌گيرد اگر چه احوط آن است كه خمس ارتفاع قيمت آن را پس از فروش نيز بدهد.

مسأله 1780- اگر با پولى كه خمس آن را داده است و يا خمس به آن تعلق نگرفته است باغى احداث كند براى آنكه بعد از بالا رفتن قيمتش بفروشد، بايد خمس ميوه و نمو درختها و زيادى قيمت باغ را بدهد.

مسأله 1781- اگر درخت بيد و چنار و مانند اينها را بكارد، بايد هر سال خمس زيادى آنها را بدهد و همچنين اگر مثلًا از شاخه‌هاى آنكه معمولًا هر سال مى‌برند، استفاده‌اى ببرد و به تنهايى يا با منفعتهاى ديگر كسبش از مخارج سال او زياد بيايد، در آخر سال بايد خمس آن را بدهد.

مسأله 1782- كسى كه چند رشته كسب دارد؛ مثلًا اجاره ملك مى‌گيرد، و خريد و فروش و زراعت هم مى‌كند، بايد خمس آنچه را كه در آخر سال از مخارج او زياد مى‌آيد بدهد و چنانچه از يك رشته نفع ببرد، و از رشته ديگر ضرر كند، بنابر اظهر نفع و ضرر روى هم حساب مى‌شود.

مسأله 1783- خرجهايى را كه انسان براى به دست آوردن فائده مى‌كند، مانند دلّالى و حمّالى مى‌تواند از منفعت كسر نمايد و نسبت به آن مقدار خمس لازم نيست.

مسأله 1784- آنچه را از منافع كسب در بين سال به مصرف خوراك و پوشاك و اثاثيه و خريد منزل و عروسى و جهيزيه دختر و زيارت و مانند اينها مى‌رساند، در صورتى كه از شأن او زياد نباشد، و زياده روى هم نكرده باشد، خمس ندارد.

مسأله 1785- مالى را كه انسان به مصرف نذر و كفاره مى‌رساند، جزء